Trả lời:

Để trả lời câu hỏi của bạn thì trước tiên chúng ta cần làm rõ hai vấn đề sau:

Đầu tiên, trữ đông tinh trùng là một hình thức bảo quản tinh trùng ở nhiệt độ rất thấp, có tác dụng bảo quản tinh trùng trong thời gian dài. Mẫu tinh dịch sau khi được thu thập sẽ được lọc rửa nhằm thu những tinh trùng chất lượng tốt nhất, sau đó sẽ được bảo quản trong Nitơ lỏng ở nhiệt độ -196 độ C.

Thời gian trữ đông tinh trùng: Ở điều kiện trữ đông, quá trình chuyển hóa của tinh trùng sẽ ngừng lại, do đó về mặt lý thuyết có thể trữ đông tinh trùng mà không có giới hạn về mặt thời gian. Đã có trường hợp em bé được sinh ra từ tinh trùng trữ đông 21 năm. Tuy nhiên vì một số lý do đạo đức mà hiện các mẫu tinh trùng chỉ nên trữ và sử dụng trong vòng 10 năm.

Nếu thực hiện đúng kỹ thuật thì quá trình trữ đông không có tác động đáng kể đến chất lượng tinh trùng sau rã. Tinh trùng sau khi rã đông có thể thực hiện các biện pháp hỗ trợ sinh sản như bơm tinh trùng vào buồng tử cung hay thụ tinh ống nghiệm. Hàng năm có hàng triệu em bé khỏe mạnh sinh ra từ tinh trùng trữ đông.

Những trường hợp nên trữ đông bao gồm các bệnh nhân chết não, bệnh nhân ung thư trước khi điều trị tia xạ, hóa chất để tránh làm ảnh hưởng chất lượng tinh trùng. Người muốn thắt ống dẫn tinh, phòng khi muốn có con lại hoặc mắc bệnh lý như teo tinh hoàn do quai bị hay gặp vấn đề liên quan đến bộ phận sinh dục.

Trường hợp khác như chồng khó lấy tinh trùng, để tránh trường hợp vợ đã chọc hút noãn hoặc đã chuẩn bị noãn mà không có tinh trùng để thụ tinh. Người làm việc trong các lĩnh vực, môi trường có nguy cơ bị vô sinh cao như lái xe, xây dựng (nguy cơ tai nạn), thợ máy, cứu hỏa (nhiệt độ), người tiếp xúc nhiều với các chất hóa học, phóng xạ... cũng cần nghĩ đến việc trữ lạnh tinh trùng.

Ngoài ra còn một trường hợp nữa là trữ đông theo nguyện vọng bệnh nhân hay gia đình.

Thứ hai, khả năng sinh sản tỷ lệ nghịch với độ tuổi của người nam giới. Nguyên nhân có thể do độ tuổi đối tác tăng, rối loạn tình dục trên nam giới lớn tuổi, thay đổi nội tiết, các yếu tố môi trường bệnh tật... Tuy nhiên yếu tố được quan tâm nhiều hơn cả đó chính là chất lượng tinh trùng. Cụ thể:

Về nồng độ tinh trùng: Một số nghiên cứu cho thấy mật độ tinh trùng giảm lên đến 3,3% mỗi năm. Điều này có thể được lý giải do sự thoái hóa của các ống sinh tinh theo thời gian.

Vận động: Tỷ lệ tinh trùng di động trong tinh dịch giảm 0,17 đến 0,6%. Con số có vẻ nhỏ nhưng nếu tính trong vòng 20 năm thì phần trăm tinh trùng di động có thể giảm từ 3,4 đến 12%, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản của bệnh nhân.

Hình thái: Theo tiêu chuẩn đánh giá hình thái của WHO 1999 thì tỷ lệ hình thái tinh trùng bình thường có thể giảm 0,2 đến 0,9% mỗi năm.

Phân mảnh ADN tinh trùng: Chỉ số này nhằm đánh giá tỷ lệ đứt gãy ADN tinh trùng. Các bằng chứng đều cho thấy tỷ lệ phân mảnh tăng dần theo tuổi tác. Điều này được lý giải do sự tăng các gốc oxy hóa theo thời gian.

Đây đều là những tiêu chí quan trong nhất trong tinh dịch đồ để đánh giá từng khía cạnh của tinh trùng. Từ đó, ta có thể thấy cả về chất lượng hay số lượng tinh trùng đều bị ảnh hưởng rất lớn của tuổi tác. Do đó, các khuyến cáo đều khuyên nên lập gia đình và sinh con trước năm 30 tuổi.

Trong trường hợp của bạn, trữ đông tinh trùng là một sự lựa chọn thông minh. Với chi phí khoảng hai triệu đồng một năm, bạn đã có sự đảm bảo trong tương lai khi tinh trùng được trữ đông là những tinh trùng khỏe mạnh ở độ tuổi 30.

Hy vọng câu trả lời giúp ích được bạn.

Bác sĩ Lê Duy Thảo
Khoa Nam học, Bệnh viện đa khoa Hồng Ngọc