Nguyên nhân gây nhược thị ở trẻ em

Tiếp xúc nhiều với máy tính, điện thoại, xem tivi trong nhiều giờ…là nguyên nhân chủ yếu gây bệnh nhược thị ở trẻ em. Mắt nhược thị là hiện tượng suy giảm khả năng hoạt động và sự kém phát triển về chức năng của cơ quan thị giác. Nhược thị là khi thị lực chỉ đạt dưới 7/10 và không thể đạt được 10/10 sau khi đã chỉnh kính tối ưu. Nhược thị hầu như chỉ xảy ra ở một mắt nhưng đôi khi nó có thể làm giảm thị lực ở cả hai mắt, dẫn đến thị lực bị giảm sút mà không thể điều trị bằng cách chỉnh độ kính.

Biểu hiện duy nhất của nhược thị là nhìn mờ, được biểu hiện khi: Trẻ tự phát hiện nhìn mờ; trẻ xem ti vi, đọc sách, viết ở khoảng cách gần; nheo mắt, dụi mắt khi xem ti vi; viết bị sai hàng; nghiêng đầu khi nhìn; khó khăn khi nhìn bảng, kêu ca là bị mỏi mắt...

Nhược thị có thể đưa đến nhiều tác hại đối với trẻ, làm ảnh hưởng đến học tập (đọc viết chậm, học mau mệt, tiếp thu chậm, viết bài sai, hay nhức mắt…); ảnh hưởng đến sinh hoạt (hay bị va chạm, làm vỡ, đổ vật dụng, dễ bị té ngã, khó hòa nhập, không tự tin…) và gây ảnh hưởng lâu dài làm cho mắt bị lé, thị lực bị giảm sút, thậm chí mù lòa nếu không được điều trị.

Điều trị bệnh nhược thị ở trẻ em

Đối với bệnh nhược thị, việc phát hiện và điều trị sớm sẽ mang lại hiệu quả. Nếu không được điều trị sớm, khả năng làm việc của mắt có thể bị suy nhược. Nếu phát hiện quá muộn, nhất là khi trẻ sau 13 tuổi, sẽ không thể thay đổi tình trạng tổn thương thị lực, thậm chí mù mắt. Vì vậy, cha mẹ nên theo dõi và đưa trẻ đi khám kiểm tra mắt nếu nghi ngờ hay phát hiện trẻ bị nhược thị. Bác sĩ sẽ khám, tìm ra nguyên nhân gây nhược thị, sau đó quyết định các bước điều trị.

Bài tập bịt một bên mắt bình thường và để mắt kia hoạt động trong nhiều giờ và nhìn ngắm thế giới xung quanh thường được áp dụng nhất trong điều trị nhược thị. Cần khuyến khích trẻ luyện tập mắt bằng cách che mắt bình thường, và chỉ sử dụng mắt nhược thị, tối đa 2 giờ mỗi ngày. Với trường hợp trẻ bị nhược thị 2 mắt, cần luyện tập cả 2 mắt. Thời gian điều trị phụ thuộc vào tuổi của trẻ, cha mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có quá trình điều trị hiệu quả cho con. Các yếu tố quyết định thành công của quá trình điều trị là xác định chính xác nguyên nhân, mức độ bệnh, tuổi của trẻ, sự phối hợp giữa gia đình và bệnh viện. Thời gian luyện tập thường là vài tuần đến vài tháng. Tuy nhiên có trường hợp phải tập luyện rất lâu dài, thậm chí hằng năm, nhất là khi phát hiện muộn ở lứa tuổi 10 - 12. Sau khi đã điều trị bệnh ổn định, tùy từng trường hợp vẫn phải được điều trị duy trì hoặc có quá trình theo dõi lâu dài để tránh tái phát.

Trong quá trình điều trị cho trẻ, ngoài việc khuyến khích và nhắc nhở trẻ tập bài tập vật lý trị liệu, ba mẹ còn cần chú ý nhắc nhở trẻ điều chỉnh thói quen sinh hoạt. Đặc biệt lưu ý thời gian trẻ tiếp xúc với các thiết bị công nghệ như tivi, điện thoại, máy tính, … Bởi ánh sáng đèn LED từ các thiết bị này là tác nhân gây ra và làm các căn bệnh về mắt có chiều hướng trầm trọng hơn.

Cha mẹ cũng nên đưa trẻ đi khám mắt thường xuyên 2lần/năm để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh ở mắt và điều trị kịp thời.

BS. Thanh Kim - Tạp chí Dược Mỹ phẩm