Ngại đi khám, hậu quả đáng tiếc

Mới đây, tại BV Đại học Y Hà Nội đã tiếp nhận một nam bệnh nhân trẻ 16 tuổi (Hà Nội) trong tình trạng đau tinh hoàn trái.

Theo bệnh nhân này, một ngày anh đột nhiên xuất hiện cơn đau dữ dội vùng bìu, tuy nhiên cơn đau giảm đi sau đó nên chủ quan, ngại không đi khám.

Khi cơn đau tái phát, bệnh nhân được gia đình đưa đến bệnh viện. Kết quả siêu âm và xét nghiệm cho thấy, tinh hoàn của bệnh nhân bị xoắn, bắt đầu hoại tử nên chỉ định mổ cấp cứu.

Tuy nhiên, các tổn thương tinh hoàn tiên lượng không hồi phục được và bắt buộc cắt tinh hoàn trái.

Một bệnh nhân khác may mắn hơn khi thấy đau tinh hoàn dữ dội lúc nửa đêm, sớm hôm sau vội vàng nhập viện. Bệnh nhân được xác định xoắn tinh hoàn và chỉ định mổ cấp cứu, giữ được tinh hoàn.

Tại BV Hữu nghị Việt Đức, PGS. TS. Nguyễn Quang, Giám đốc Trung tâm Nam học cho biết: “Chúng tôi tiếp nhận khá nhiều ca nhập viện do xoắn tinh hoàn, đáng nói, độ tuổi trung bình của các bệnh nhân nhập viện do xoắn tinh hoàn là 17 tuổi, trong đó em nhỏ nhất là 14 tuổi và lớn nhất là 24 tuổi.

Bệnh nhân xoắn tinh hoàn không bảo tồn được do đến muộn, gây khó khăn trong điều trị và can thiệp. Nhiều bệnh nhân đến bệnh viện khi tinh hoàn đã tím đen không có khả năng bảo tồn”.

Đơn cử, ca gần đây là một nam thiếu niên 13 tuổi (Bắc Ninh), đột ngột sưng đau tinh hoàn trái vào bệnh viện tuyến dưới đã được chẩn đoán viêm tinh hoàn và điều trị kháng sinh 3 ngày không đỡ.

Bệnh nhân được chuyển lên BV Hữu nghị Việt Đức, các bác sĩ ở Trung tâm Nam học chẩn đoán xoắn tinh hoàn trái ngày thứ 3 và chỉ định mổ cấp cứu.

Tuy nhiên, khi đó tinh hoàn đã hoại tử tím đen do xoắn không còn khả năng bảo tồn, bệnh nhân được chỉ định cắt tinh hoàn xoắn hoại tử và cố định tinh hoàn còn lại.

Nhận biết sớm, tránh hệ lụy vô sinh

BS. Nguyễn Duy Khánh, Trung tâm Nam học, BV Hữu nghị Việt Đức cho biết: “Xoắn tinh hoàn là hiện tượng thừng tinh bị xoắn quanh trục của nó, gây tắc nghẽn mạch máu nuôi tinh hoàn, dẫn đến phù nề, sung huyết và hoại tử tinh hoàn”.

Nguyên nhân gây bệnh thường do bất thường của dây chằng bìu tinh hoàn. Khi xoắn kéo dài nhiều giờ, bệnh nhân có thể bị sốt và tăng bạch cầu.

Xoắn tinh hoàn có thể gặp ở mọi lứa tuổi, trong đó 50% ở độ tuổi 16-21, không ít các quý ông đã lập gia đình cũng gặp tình trạng này.

Đáng lưu ý, phần lớn bệnh nhân nhập viện muộn vì chủ quan không đi khám ngay hoặc đi khám nhưng bị chẩn đoán nhầm.

Ví dụ đau vùng bụng bên trái lại nghĩ đến sỏi niệu quản bên trái, còn đau ở bên phải lại cho rằng đau ruột thừa. Khi thấy tinh hoàn nóng, đỏ và đau thì lại nghĩ là viêm tinh hoàn.

Chính vì vậy, phần lớn bệnh nhân xoắn tinh hoàn nhập viện muộn buộc phải cắt bỏ tinh hoàn.

Triệu chứng chủ yếu của xoắn tinh hoàn là đau tức đột ngột, cấp tính ở tinh hoàn bên bị xoắn. Quan sát bằng mắt có thể thấy tinh hoàn xoay trục nằm ngang và ở vị trí cao hơn so với bình thường.

Ngoài ra, còn có triệu chứng sưng vùng bìu, buồn nôn và nôn, một số ít còn gặp tình trạng rối loạn tiểu tiện đi kèm.

Một đặc điểm đáng chú ý nữa là bệnh nhân thường cảm thấy đau dữ dội hơn khi dùng tay nâng tinh hoàn bị đau. Đây là một dấu hiệu có ý nghĩa để chẩn đoán phân biệt xoắn với viêm tinh hoàn.

Tuy nhiên, cũng có trường hợp bệnh nhân chỉ đau tức âm ỉ dẫn đến tâm lý chủ quan, ngại đi khám.

Theo BS. Khánh, đối với những bệnh nhân đến bệnh viện muộn dẫn đến hậu quả phải cắt bỏ một bên tinh hoàn. Việc này tuy ít tác động trực tiếp đến sức khỏe chung của cơ thể nhưng có thể ảnh hưởng nặng nề lên sức khỏe sinh sản và tình dục do thiếu hụt nội tiết tố nam.

Bên cạnh đó, việc chỉ còn một bên tinh hoàn ảnh hưởng lớn đến tâm lý của bệnh nhân, đặc biệt là ở người trẻ.

“Với việc phát hiện kịp thời, trong thời gian vàng sẽ có tỷ lệ bảo tồn cao, tránh hệ lụy đáng tiếc nên khi thấy dấu hiệu bất thường ở vùng tinh hoàn, đặc biệt là có các cơn đau cấp tính, bệnh nhân cần đi khám sớm ở những cơ sở uy tín, có chuyên khoa nam học để được chẩn đoán và xử trí kịp thời”, BS. Quang khuyến cáo.