Tôi đọc được một tài liệu nói rằng ăn nhiều thực phẩm giàu kẽm có thể phòng tránh ung thư. Xin hỏi thông tin này có chính xác không và thực phẩm nào thì giàu kẽm?

(lethithu…@gmail.com)

Trả lời: ThS. Nguyễn Thị Hà, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội

Thông tin bổ sung kẽm có thể phòng chống ung thư là chính xác, tuy nhiên, nó chỉ có kết quả rõ rệt trong phòng chống ung thư thực quản. Trước đó, các nghiên cứu đã chỉ ra ung thư các bộ phận của đường tiêu hoá như vòm miệng, thực quản, dạ dày, đại tràng... là có liên quan đến thói quen ăn uống. Những món ăn như thịt cá hun khói, thịt nướng, chả nướng ... do chất mỡ và đạm được đốt cháy trên ngọn lửa, than hồng là thủ phạm gây ung thư  đường tiêu hoá.

Một số nghiên cứu dịch tễ học cho thấy tỷ lệ ung thư đường tiêu hoá (miệng, thực quản, dạ dầy... ) ở Trung quốc cũng như một số nước Châu Á cao hơn các châu lục khác là có liên quan đến thói quen ăn các món ăn kể trên. Gần đây một số vitamin và chất khoáng cũng như các chất chống oxy hoá trong thực phẩm được chứng minh là có vai trò phòng chống ung thư, làm chậm quá trình lão hoá ở người.

Kẽm là một vi khoáng đã được biết đến với vai trò kích thích tăng trưởng, tăng miễn dịch, phòng chống các bệnh nhiễm trùng ở người và động vật, đặc biệt là phòng chống bệnh nhiễm trùng hô hấp và tiêu chảy ở trẻ em. Từ năm 2001-2003 Tạp chí Nghiên cứu về Ung thư của Mỹ đã công bố nhiều nghiên cứu phát hiện ra vai trò của kẽm trong phòng chống ung thư thực quản ở chuột thực nghiệm. Các tác giả đã chứng minh cơ chế tác dụng của kẽm trong phòng chống ung thư là liên quan tới sự lập trình chết của tế bào  biểu mô thực quản khi tiếp xúc với chất gây ung thư. Nếu ăn đủ kẽm sẽ giúp cho quá trình lập trình có lợi xảy ra, tức là loại trừ những tế bào bất thường bị nhiễm độc; ngược lại nếu chế độ ăn không đủ kẽm, hoặc cơ thể bị thiếu kẽm thì các tế bào bị nhiễm chất độc sẽ được lập trình để tiếp tục tồn tại và phát triển thành khối u hoặc ung thư.

Để phòng chống ung thư nói chung, biện pháp được khuyến khích là luôn chuẩn bị cho cơ thể đầy đủ các chất dinh dưỡng, các vitamin và chất khoáng, các chất chống oxy hoá như kẽm, selen, vitamin C, vitamin E, Beta- carotene, lycopene, flavonoids, chúng có nhiều trong rau quả tươi, có màu vàng, màu xanh, màu tím, màu đen, các chế phẩm từ đậu tương ...

Những loại thực phẩm rất giàu kẽm mà bạn có thể tăng cường trong bữa ăn gồm: nhộng tằm (35,1mg trong 100g), sò, hến (23-70mg), củ cải (11mg), cùi dừa già (5mg), thịt bò khô (12,2mg), đậu hà lan, đậu tương (4mg)…

Khi thừa kẽm sẽ gây suy yếu hệ miễn dịch, làm giảm lượng Cholesterol tốt dẫn đến một số bệnh về đường tim mạch. Chưa kể, thừa kẽm cũng sẽ gây ra hiện tượng đau bụng tiêu chảy và buồn nôn.