Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố hưởng ứng ngày Thế giới Phòng chống Dịch bệnh 27/12, sáng 23/12. Bộ trưởng Long nhấn mạnh: "Từ nay đến cuối năm phải tiến hành các biện pháp phòng chống Covid-19 quyết liệt để đảm bảo người dân được hưởng Tết an lành".

Trước đó, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã chọn ngày 27/12 là Ngày Thế giới Phòng chống dịch bệnh.

Ông Long nhận định Việt Nam đến nay cơ bản đã kiểm soát được dịch bệnh. Song, giới khoa học đang quan ngại về biến chủng của virus, đặc biệt ở Anh. Biến chủng đột biến trên vùng gene N501Y làm tăng khả năng bám dính của virus với tế bào vật chủ, tăng tốc độ lây truyền lên tới 70%. Tuy nhiên, nó không làm tăng thêm tình trạng nặng của bệnh.

Việt Nam đến nay đã giải trình tự gene trên toàn bộ mẫu, đặc biệt khu vực châu Âu và ở các nước có biến chủng này, để xem khả năng lây truyền hay khả năng xâm nhập. Hiện chưa phát hiện chủng virus nào ở Việt Nam có vùng đột biến tương tự tại Anh.

"Tuy nhiên, không vì thế mà chúng ta lơ là trong phòng chống dịch, cần phải tăng cường và quyết liệt hơn", ông Long nhấn mạnh.

Nhấn mạnh 4 nội dung chống dịch phải đôn đốc triển khai từ nay đến cuối năm, Bộ trưởng cho biết tiếp tục tăng cường quản lý chặt chẽ người nhập cảnh, kể cả nhập cảnh hợp pháp và trái phép.

"Hàng ngày có khoảng 100-150 trường hợp nhập cảnh trái phép ở biên giới. Đó là điều rất quan ngại", ông Long nói. "Từ Tết 2020 đến nay đã duy trì 1.600 điểm chốt ở các vùng biên, tới đây tiếp tục tăng cường quân để bảo đảm chốt chặn".

Ông Long cũng đề nghị các địa phương tăng cường triệt để trong quản lý cách ly người nhập cảnh hợp pháp. Các trường hợp theo yêu cầu của Chính phủ được phép cách ly tại nhà (ngoại giao, công vụ, chuyên gia, nhà đầu tư...), thì chỉ được cách ly tại nhà/nơi lưu trú đủ điều kiện sau khi địa phương kiểm tra.

Ngoài ra, thời điểm này nhiều bệnh lây qua đường hô hấp, triệu chứng giống Covid-19, nên tất cả người có biểu hiện bệnh hô hấp khi vào bệnh viện đều cần xét nghiệm nCoV. Các địa phương tăng cường năng lực xét nghiệm, đẩy mạnh giám sát, xét nghiệm các trường hợp có biểu hiện nghi ngờ.

Ông Long khuyến cáo ngành y tế các tỉnh cần chuẩn bị cho tình huống xấu "bởi chúng ta không biết Covid-19 sẽ bất ngờ xuất hiện ở đâu, vào lúc nào". Các địa phương phải tăng cường chuẩn bị, tập huấn cho nhân viên y tế, lên kế hoạch, chuẩn bị lấy mẫu diện rộng, tăng cường xét nghiệm, bảo đảm cơ sở điều trị trong trường hợp ghi nhận Covid-19, khoanh vùng dịch tễ...

"Việt Nam vẫn tiếp tục huy động cộng đồng phòng chống dịch, khuyến cáo người dân thực hiện thông điệp 5K. Với cơ sở y tế, từ nay đến cuối năm cần đặt đây là ưu tiên trọng tâm, đưa công tác phòng chống dịch lên mức cao nhất", ông Long nhấn mạnh.

Thông điệp 5K là Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tiếp xúc - Khai báo y tế.

Tăng tốc thử nghiệm vaccine Covid-19 Việt Nam

Việt Nam chính thức thử nghiệm lâm sàng vaccine NanoCovax của Nanogen. Ba công ty tiếp theo nghiên cứu đang phát triển vaccine, trong đó hai đơn vị là Ivac và Vabiotech, có lộ trình thử nghiệm trên người vào ngày 1/3/2021. Dự kiến thử nghiệm trên người sẽ tiến hành ở cả hai miền bắc và nam để bảo đảm tính đại diện cho toàn quốc. Đơn vị còn lại là công ty Polyvax đang đẩy mạnh nghiên cứu và hợp tác với một số quốc gia để có vaccine.

Hiện nay chưa có vaccine nào trên thế giới chứng minh có hiệu quả bảo vệ lâu dài, kể cả các vaccine đã được Mỹ phê duyệt như Pfizer, Moderna. Vì thế, theo Bộ trưởng, việc chủ động nguồn vaccine cho người dân là hết sức quan trọng nên Việt Nam phải tự nghiên cứu, phát triển, sản xuất vaccine.

Lê Nga