Viêm cơ tim những nhận định ban đầu 

Trước thông tin ghi nhận của một số bệnh viện về các ca tử vong đột ngột do nhiễm virut lạ gây viêm cơ tim, theo một số lãnh đạo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội cho biết, kết quả điều tra ban đầu 2 trường hợp tử vong cùng làm tại một viện của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhưng ở 2 cơ quan khác nhau, chỗ làm khác nhau và đều là nữ.

Đồng thời, cả 2 người này đều được xác định tử vong do viêm cơ tim không rõ nguyên nhân nhưng không có mối liên quan dịch tễ, không lây cho nhau. Qua đó, điều tra thêm tại 2 cơ quan nơi bệnh nhân làm việc, cơ quan y tế chưa phát hiện thêm ai có biểu hiện tương tự.

Về quá trình lịch sử hoạt động trước khi tử vong, cả 2 bệnh nhân đều không đi công tác nước ngoài, nên loại trừ nguyên nhân nhiễm dịch bệnh từ nước ngoài.

Theo đó, PGS.TS. Hoàng Bùi Hải - Trưởng khoa Cấp cứu và Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Giảng viên cao cấp Bộ môn Hồi sức cấp cứu, Đại học Y Hà Nội cho biết, viêm cơ tim là tình trạng viêm của toàn bộ hoặc một phần khối cơ tim. Nguyên nhân Viêm cơ tim thường gặp là virus hoặc bệnh lý tự miễn. Ở nhóm nguyên nhân tự miễn, chính hệ miễn dịch của cơ thể tấn công mô cơ tim lành chứ không phải vi khuẩn. Bệnh lý tự miễn có thể là nguyên nhân gây viêm cơ tim hoặc tổn thương cơ quan khác. Bên cạnh đó, một số thuốc cũng có thể gây nên viêm cơ tim. Viêm cơ tim có thể biểu hiện ở các mức độ từ nhẹ đến nguy kịch, nhiều trường hợp tự khỏi, ngược lại nhiều trường hợp viêm cơ tim lại để lại hậu quả nặng nề cho tim thậm chí tử vong.

Do vậy, những trường hợp bị viêm cơ tim rất hiếm, mỗi năm tại Viện Tim mạch quốc gia chỉ gặp từ vài chục đến 100 trường hợp nghi ngờ viêm cơ tim vì có rất nhiều trường hợp không thể nuôi cấy, tìm ra được vi khuẩn, virus.

Cũng theo, PGS.TS.BS. Nguyễn Lân Hiếu - Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cùng các cộng sự tổng hợp về bệnh viêm cơ tim nhân định, tài liệu nói về bệnh viêm cơ tim được tìm thấy từ năm 1600 sau công nguyên. Theo thống kê, trên toàn thế giới, bệnh viêm cơ tim gây ra cái chết cho 294.000 người từ năm 1990 tăng lên đến 354.000 người năm 2015. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng gặp nhiều hơn ở người trẻ tuổi (20 - 40), gặp ở nam nhiều hơn nữ, biểu hiện phong phú có thể từ nhẹ đến nặng. Viêm cơ tim sẽ ảnh hưởng đến cơ tim và các hoạt động điện của tim, làm giảm khả năng bơm máu của tim và là nguyên nhân gây ra nhịp tim nhanh hoặc rối loạn nhịp tim.

Viêm cơ tim nặng gây ra suy tim làm cho không bơm đủ máu đến các phần còn lại của cơ thể. Các cục máu đông có thể hình thành trong tim, dẫn đến đột quỵ hoặc đột tử.

Trước thông tin đồn đoán về các ca viêm cơ tim tử vong đột ngột do "virut lạ", PGS.TS Phạm Mạnh Hùng, Viện trưởng Viện Tim mạch quốc gia cũng trả lời trên Vietnamnet cho rằng, viêm cơ tim chỉ là một biến chứng của bệnh lý nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, nhiễm độc... có thể do nhiều loại virus, vi khuẩn gây ra, trong đó có thể là virus cúm, sởi, sốt xuất huyết, rubella... chứ không có virus nào mang tên virus viêm cơ tim, tấn công trực diện vào tim.

Bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát

Nghiên cứu và đánh giá từ nguyên nhân gây ra bệnh viêm cơ tim, PGS.TS.BS. Nguyễn Lân Hiếu - Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho rằng, Điều trị viêm cơ tim phụ thuộc vào nguyên nhân.

Viêm cơ tim có từng mức độ nặng, nhẹ. Viêm cơ tim nhẹ hoặc đang ở giai đoạn đầu, có thể không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ, chẳng hạn như đau ngực trái nhẹ hoặc khó thở khi gắng sức. Trường hợp nặng, các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp bao gồm: Đau ngực; Nhịp tim nhanh hoặc rối loạn nhịp tim; Khó thở, lúc nghỉ ngơi hoặc khi vận động; Phù chân, mắt cá chân và bàn chân; Mệt mỏi.

Những nguyên nhân gây bệnh có thể, bao gồm: Virus: Nhiều loại virus liên quan đến viêm cơ tim, bao gồm cả những loại virus gây cảm cúm thông thường (adenovirus); viêm gan B và C; parvovirus (gây phát ban nhẹ, thường ở trẻ em) và virus herpes.

Nguyên nhân thứ hai thường gặp có thể do, nhiễm trùng đường tiêu hóa (do echoviruses), tăng bạch cầu đơn nhân (do virus Epstein-Barr) và Rubella cũng có thể gây viêm cơ tim. Đặc biệt, thường gặp ở những người nhiễm HIV khi hệ miễn dịch bị suy sụp.- Vi khuẩn: Rất nhiều loại vi khuẩn có thể gây viêm cơ tim, bao gồm tụ cầu (staphylococcus), liên cầu (streptococcus), trực khuẩn gây bệnh bạch hầu.- ký sinh trùng.

Theo đó, điều trị viêm cơ tim phải tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh. Đối với nhiễm virus, điều trị triệu chứng là biện pháp điều trị chủ yếu cho hầu hết các dạng viêm cơ tim. Trong giai đoạn cấp tính, liệu pháp hỗ trợ là chính, bao gồm cả nghỉ ngơi tại giường. Thuốc: Do bác sĩ chỉ đinh, nếu bệnh nhân có triệu chứng suy tim sẽ sử dụng digoxin và thuốc lợi tiểu.

Đối với những người bị rối loạn chức năng tim từ trung bình đến nặng, có thể được hỗ trợ bằng cách sử dụng các thuốc tăng co bóp như milrinone trong giai đoạn cấp tính, sau đó điều trị bằng thuốc ức chế men chuyển khi dung nạp. Corticosteroid toàn thân có thể có tác dụng có lợi ở những người bị viêm cơ tim đã được chẩn đoán xác định.

Tuy nhiên, corticosteroid nên dùng một cách thận trọng vì 58% người lớn tự phục hồi. Đối với những người suy tim nặng không đáp ứng với liệu pháp thông thường có thể chỉ định hỗ trợ chức năng tim bằng thiết bị màng trao đổi oxy ngoài cơ thể (như ECMO) hoặc ghép tim cho những người không cải thiện chức năng tim bằng liệu pháp ECMO.

Theo PGS.TS.BS. Nguyễn Lân Hiếu, bệnh viêm cơ tim tuy không có phòng ngừa đặc hiệu, nhưng bác sĩ có một số khuyến cáo có thể giúp ngăn ngừa bệnh viêm cơ tim như: Thực hiện vệ sinh tốt: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng. Tránh những hành vi nguy cơ cao để giảm khả năng bị nhiễm trùng cơ tim liên quan đến HIV, tình dục an toàn và không sử dụng ma túy bất hợp pháp.

Đặc biệt, giảm thiểu tiếp xúc với côn trùng: Nếu bạn có thời gian ở những vùng tiếp xúc với côn trùng hãy mặc áo sơ mi dài tay và quần dài để che càng nhiều da càng tốt. Áp dụng đánh dấu hoặc thuốc chống côn trùng có chứa DEET. Tiêm vắc-xin phòng bệnh: Luôn cập nhật về các loại vắc-xin được khuyến nghị, bao gồm cả những loại vắc-xin bảo vệ chống lại rubella và cúm - những bệnh có thể gây viêm cơ tim.

Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh giống như virus hoặc cúm cho đến khi họ bình phục, đặc biệt những người suy giảm miễn dịch, có bệnh lý mạn tính. Đến ngay cơ sở y tế nếu bạn có triệu chứng đau ngực và khó thở khi đang có biểu hiện nhiễm trùng hoặc nhiễm virus. Nếu bạn có các triệu chứng nghiêm trọng, hãy đến ngay phòng cấp cứu hoặc gọi trợ giúp y tế khẩn cấp.

                                                                                                                                 Lương Minh