Bác sĩ Nguyễn Xuân Vinh, Khoa Tim mạch can thiệp Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết cơ chế gây biến chứng tim mạch ở người bệnh đái tháo đường khá phức tạp.

Khi lượng đường huyết tăng cao sẽ kéo theo rối loạn mỡ máu, rối loạn nội mô, khiến mạch máu bị tổn thương. Điều này tạo cơ hội cho các mảng xơ vữa hình thành, làm giảm lượng máu nuôi dưỡng tim, tạo ra các cục máu đông gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

Tùy vị trí của mạch máu bị tổn thương mà các biểu hiện lâm sàng sẽ khác nhau. Nếu tổn thương động mạch vành sẽ dẫn đến cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, đột tử. Tổn thương mạch máu não sẽ dẫn đến tai biến mạch máu não.

Theo thống kê của các nghiên cứu trên thế giới, gần 70% số trường hợp tử vong ở người bệnh đái tháo đường là do bệnh tim mạch. Trong đó 40% là do bệnh động mạch vành, 15% do các bệnh tim mạch khác (chủ yếu là suy tim) và khoảng 10% do đột quỵ.

Nguy hiểm hơn, ở người mắc đái tháo đường, triệu chứng của các bệnh tim mạch thường không rõ rệt và dễ bị bỏ qua. Nhiều trường hợp người bệnh đái tháo đường nhập viện điều trị các biến chứng tim mạch ở giai đoạn nặng, gây khó khăn trong điều trị.

"Người bị suy tim nặng nếu không điều trị kịp thời nguy cơ tử vong cao do rối loạn nhịp tim, dẫn đến đột tử", bác sĩ Vinh nhấn mạnh.

Ngoài gây nguy hiểm cho tim mạch, đái tháo đường còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến thận. Bác sĩ Lê Hoàng Bảo, Khoa Nội tiết Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, phân tích: Lượng đường trong máu cao sẽ làm tăng áp lực cầu thận và tổn thương các mạch máu trong thận. Bệnh thận do đái tháo đường thường diễn tiến âm thầm và không có biểu hiện trong giai đoạn đầu.

Để phát hiện, bác sĩ phải dựa vào xét nghiệm máu và nước tiểu định kỳ. Việc xuất hiện đạm trong nước tiểu, dù nhiều hay ít, cũng là dấu hiệu của tổn thương thận. Khi độ lọc của thận suy giảm, thận không thể đào thải hết chất chuyển hóa dư thừa ra khỏi cơ thể, dần dần tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối.

Tình trạng suy thận diễn tiến nặng nhất là giai đoạn thận ngưng làm việc hoàn toàn. Khi đó, nếu muốn sống sót, người bệnh phải ghép thận hoặc chạy thận nhân tạo định kỳ. Ở giai đoạn này, chi phí điều trị rất cao, đồng thời ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe.

Theo các bác sĩ, để tránh các biến chứng này, người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh. Nên sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, uống đủ nước, theo dõi đường huyết và huyết áp, đồng thời kiểm tra định kỳ chức năng tim và thận. Giữ cân nặng hợp lý kết hợp với chế độ tập luyện thể thao vừa sức cũng là những điều người bệnh đái tháo đường nên chú ý.

Để phát hiện sớm biến chứng, người bệnh cần thăm khám định kỳ, thực hiện các xét nghiệm cần thiết. Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần nắm rõ các triệu chứng, đặc biệt là những biểu hiện sớm của bệnh, để được điều trị kịp thời.

Lê Cầm