Điều trị nhắm đích, tế bào trị liệu mang hiệu quả cao

Ngày 24/11, bên lề Hội thảo khoa học về Huyết học và truyền máu toàn quốc do Viện Huyết học và Truyền máu Tung ương tổ chức, TS. Bạch Quốc Khánh, Nguyên Viện trưởng Viện Huyết học Trung ương chia sẻ thêm về cơ hội mới giúp bệnh nhân ung thư máu điều trị hiệu quả hơn.

 

Theo TS. Khánh, ung thư máu là một trong những bệnh ung thư tiên lượng điều trị còn khó khăn hiện chủ yếu điều trị bằng hoá chất và ghép tế bào gốc đồng loại. Đến nay, Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương đã ghép được 600 ca trong đó 2/3 là ghép từ tế bào gốc đồng loại từ anh em ruột, bố mẹ, máu cuống rốn.

“Với ung thư máu, nếu điều trị hoá trị liệu tỷ lệ bệnh nhân sống trên 5 năm chỉ 20 %, khi ghép tế bào gốc đồng loại tăng lên 50%.

Nhưng thực tế ghép tế bào gốc không phải là phương pháp chữa khỏi bệnh này mà chỉ là biện pháp để bệnh nhân vượt qua đợt điều trị hoá chất liều cao mạnh”, ông Khánh cho biết.

Trong điều trị ung thư hiện nay tiêu chí cơ bản vẫn là hoá trị liệu. Hoá trị liều càng cao càng mạnh với hi vọng diệt nhiều tế bào ung thư để kéo dài cuộc sống cho bệnh nhân thì tác dụng phụ cũng tăng lên.

Bệnh nhân ghép tế bào gốc để tăng khả năng chống chọi lại tác dụng phụ do hoá chất chứ tế bào gốc không tiêu diệt được tế bào ung thư.

Hiện nay người ta chủ yếu đi tìm các biện pháp điều trị khác nhiều tác dụng chính, ít tác dụng phụ như thuốc nhắm đích. Thuốc nhắm đích khi bệnh nhân uống tác dụng thuốc này đi tìm các tế bào ác tính tiêu diệt nó không ảnh hưởng tới tế bào lành.

Việc điều trị nhắm đích ở Viện Huyết học và truyền máu trung ương đã được thực hiện cho bệnh nhân bị ung thư máu từ nhiều năm nay, mang lại hiệu quả tốt cho bệnh nhân. TS. Khánh cho biết một số thuốc nhắm đích bảo hiểm thanh toán theo hình thức chi trả nên không còn là gánh nặng cho bệnh nhân.

Phương pháp khác là tế bào trị liệu rất ít tác dụng phụ, tác dụng chính tiêu diệt ung thư thì nhiều hơn. Phương pháp này mang lại hi vọng cho bệnh nhân, với tỷ lệ sống trên 5 năm lên tới 70 - 80%.

Hiện các bác sĩ của Viện Huyết học và Truyền máu trung ương đang hợp tác với các chuyên gia từ Mỹ và các nước khác trên thế giới để họ giúp cho Việt Nam chuyển giao công nghệ điều trị tế bào trị liệu cho bệnh nhân ung thư máu trong lương lai.

Ngành Huyết học làm chủ các kỹ thuật cao

PGS.TS. Nguyễn Hà Thanh, Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu TW cho biết: Trong 20 năm ngành Huyết học có những bước tiến nhanh, chúng ta đa phần làm được các kỹ thuật cao mà các nước trong khu vực cũng như thế giới đang thực hiện, ví như: điều trị nhắm đích bằng các thuốc mới nhất, ghép tế bào gốc tạo máu, truyền máu chất lượng cao cho bệnh nhân…

 

Ngoài ra, với các bệnh tương đối phổ thông nhưng khó chữa và lan rộng trong cộng đồng như Tan máu bẩm sinh, ngành Huyết học cũng đã có chương trình để phòng ngừa sự lan rộng của gene bệnh trong cộng đồng và đặc biệt điều trị tốt hơn rất nhiều để mang lại chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

“Nếu như trước kia, một số bệnh hiếm về máu như ưa chảy máu hay tan máu bẩm sinh thường tử vong khá sớm nhưng bây giờ người bệnh có thể sống cuộc sống gần như bình thường và trưởng thành, học hành, có công việc tốt”, ông Hà Thanh nói.

Riêng với tế bào gốc, theo ông Hà Thanh, phương pháp này được ứng dụng thành công trong chuyên ngành Huyết học. Ghép tế bào gốc tạo máu giúp chữa khỏi hoặc chữa ổn định lâu dài nhiều bệnh lý lành tính và ác tính huyết học. Bên cạnh đó, tế bào gốc cũng được ứng dụng trong một số lĩnh vực khác như y học tái tạo, giúp bệnh nhân phục hồi sau tổn thương ở các cơ quan, và các mục đích khác để điều trị.

“Trong thời gian tới, chủ yếu ngành huyết học tập trung vào các kỹ thuật mới nhất mà khu vực cũng như thế giới đang phát triển như ghép tế bào gốc tạo máu, ghép tế bào gốc trung mô và các lĩnh vực liên quan đến điều trị tế bào như biện pháp CAR-T cell hay điều trị nhắm đích… Các phương pháp này sẽ giúp điều trị bệnh nhân một cách chính xác hơn nhiều so với trước kia và giúp bệnh nhân cải thiện triệt để chất lượng cuộc sống và tiên lượng bệnh hoặc có thể khỏi bệnh cho một số trường hợp”.