Ngày 27-9, Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO), Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam và các đối tác Một sức khỏe đã tổ chức mít-tinh hưởng ứng Ngày thế giới phòng, chống bệnh dại với chủ đề “Tiêm vắc-xin để loại trừ bệnh dại”.

Bệnh dại là một trong những bệnh truyền nhiễm lâu đời và đáng sợ nhất trong lịch sử loài người. Khi đã lên cơn dại, bệnh nhân chắc chắn sẽ tử vong. Ngày nay, bệnh dại lưu hành ở trên 150 quốc gia trên thế giới.

Dù bệnh dại có thể dự phòng được bằng vắc-xin, song ước tính, mỗi năm trên thế giới vẫn có khoảng 59 nghìn người tử vong, đặc biệt ở các khu vực nghèo và nhóm dân cư yếu thế nhất. Có tới 40% số tử vong do dại là trẻ em dưới 15 tuổi ở các nước châu Á và châu Phi.

Theo Chương trình Quốc gia khống chế và loại trừ bệnh dại, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, tính từ đầu năm 2019 đến nay, Việt Nam đã ghi nhận 54 trường hợp tử vong do bệnh dại ở người tại 24 tỉnh, thành phố; so với con số 64 người tại 20 tỉnh, thành phố trong năm 2018. Dù số trường hợp tử vong thấp hơn, nhưng bệnh có xu hướng lan rộng thêm tới các tỉnh, thành phố khác.

Theo đại diện Cục Y tế dự phòng và Cục trưởng Cục Thú y, các trường hợp tử vong do dại ở người đã được ghi nhận tại các tỉnh, thành phố mà trước đây không có người mắc. Quản lý tốt đàn chó và tiêm vắc-xin dại cho chó là biện pháp quan trọng để loại trừ lây truyền bệnh dại trong đàn chó và ngăn ngừa lây sang người. Bên cạnh đó, những người bị chó cắn cũng cần được tiêm vắc-xin dại sớm và đầy đủ để phòng bệnh dại. Tiêm vắc-xin cho chó là biện pháp hiệu quả nhất về cả chi phí và tính bền vững để người bị chó cắn không bị chết vì bệnh dại”.

TS Kidong Park, đại diện của WHO tại Việt Nam, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tập trung vào các khu vực có nguy cơ cao của quốc gia để đạt được mục tiêu “Không có tử vong do dại vào năm 2030”. Ông cho rằng, tăng cường cam kết chính trị; nâng cao nhận thức nguy cơ; thúc đẩy tiêm vắc-xin cho chó và quản lý đàn chó; bảo đảm sự tin tưởng, sự tiếp cận, sự sẵn có, và giá cả hợp lý của vắc-xin phòng dại ở người; và tăng cường nhân lực và nguồn lực tài chính là các vũ khí để chống lại bệnh dại. Ông cũng khẳng định vai trò quan trọng của công tác phối hợp liên ngành trong lĩnh vực y tế và thú y sẽ bảo đảm cho các chương trình phòng, chống bệnh dại thực hiện hiệu quả, đóng góp vào mục tiêu chung toàn cầu là không còn người chết vì bệnh dại lây từ chó vào năm 2030.

Tại Việt Nam, Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tiếp tục nỗ lực thực hiện Chương trình Quốc gia khống chế và loại trừ bệnh dại do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 2 năm 2017, và Chỉ thị số 31/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 6-7-2017 về việc tăng cường các biện pháp cấp bách phòng, chống bệnh dại. Hai Bộ đã phối hợp cùng các đối tác Một sức khoẻ triển khai các hoạt động để tăng cường sự cam kết của các cấp chính quyền trong công tác phòng, chống bệnh dại, tăng cường sự phối hơp liên ngành bao gồm ngành y tế, nông nghiệp, giáo dục và các cơ quan đoàn thể khác, tăng cường truyền thông để đạt mục tiêu tăng tỷ lệ tiêm vắc-xin dại cho đàn chó, người bị chó cắn được tiêm vắc-xin phòng dại, nhằm giảm số trường hợp tử vong do dại ở nước ta, tiến tới loại trừ bệnh dại tại Việt Nam vào năm 2030.

Năm nay đánh dấu cột mốc kỷ niệm năm thứ 13 Ngày Thế giới phòng, chống bệnh dại kể từ khi các quốc gia trên thế giới phối hợp đáp ứng với bệnh dại, liên kết các ngành và đối tác liên quan trong nước với cộng đồng quốc tế trong cuộc chiến phòng, chống căn bệnh này.

* Để chủ động phòng, chống bệnh dại, cần thực hiện tốt các biện pháp sau

1. Tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hằng năm theo khuyến cáo của ngành thú y.

2. Không thả rông chó, mèo; chó ra đường phải được đeo rọ mõm.

3. Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo.

4. Khi bị chó, mèo cắn, cào, liếm cần:

- Rửa kỹ vết thương bằng nước và xà phòng đặc liên tục trong 15 phút, nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết thương bằng nước sạch - đây là biện pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại khi bị chó, mèo cắn.

- Sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn 70%, cồn iod hoặc Povidone, Iodine.

- Hạn chế làm dập vết thương và không được băng kín vết thương.

- Đến ngay Trung tâm y tế gấn nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời. Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh Dại.

- Tuyệt đối không dùng thuốc nam, không tự chữa, không nhờ thầy lang chữa bệnh dại.

                                                                                                     (Cục Y tế dự phòng)