Thời tiết với khí hậu lạnh ẩm, trẻ cũng rất dễ mắc bệnh về đường tiêu hóa thường gặp nhất là bệnh tiêu chảy.
Bệnh tiêu chảy có thể là tiêu chảy thông thường (trẻ đi tiêu phân lỏng hoặc phân sệt 1 - 2 lần so với ngày thường) và cũng có thể là tiêu chảy cấp (trẻ đi tiêu phân lỏng toàn nước trên 3 lần trong vòng 24 giờ). Bệnh tiêu chảy cấp có thể do vi khuẩn, do vi nấm, do ký sinh trùng hoặc do nhóm virút đường ruột, đặc biệt là virus Rôta. Bệnh tiêu chảy do virus Rôta chiếm tỷ lệ cao nhất trong các loại tiêu chảy mùa lạnh ở trẻ em.
Bệnh tiêu chảy do virus Rôta có thể gặp quanh năm nhưng thường gặp nhất vẫn là mùa đông - xuân. Bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ dưới hai tuổi, dễ gây thành dịch, nếu không phát hiện và xử trí kịp thời có thể gây nguy hiểm cho trẻ nhỏ.
Vào mùa đông - xuân, nhất là vào dịp Tết cổ truyền, tình trạng ngộ độc thức ăn cũng rất phổ biến ở trẻ em, đây là bệnh lý nguy hiểm nếu trẻ mắc phải tình trạng ngộ độc thức ăn nghiêm trọng không được xử trí và điều trị tích cực kịp thời tại bệnh viện. Nguyên nhân chủ yếu do việc nấu nướng thức ăn trong những ngày Tết không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm hoặc việc lưu giữ thức ăn/thực phẩm chế biến sẵn không đúng cách đã làm cho người sử dụng bị ngộ độc, nhất là trẻ em.
Ngoài ra, mùa đông - xuân một số bệnh về da của trẻ cũng dễ xuất hiện, tái phát nhiều lần như bệnh chàm (còn gọi là Eczema), nổi mày đay... đây là những căn bệnh gây rất nhiều “phiền toái” cho trẻ như gây ngứa ngáy, trẻ khó chịu hay quấy khóc và gãi chỗ ngứa rất nhiều làm chảy máu, rất dễ bị nhiễm trùng da.
Khi nào cần đưa trẻ tới bác sĩ
Các bác sĩ khuyến cáo, những tình huống sau đây cần đưa trẻ đến khám bác sĩ ngay: Trẻ dưới hai tháng tuổi bị sốt trên 38,5 độ C kéo dài hơn hai ngày mà vẫn không giảm; trẻ lừ đừ, ngủ li bì hoặc khó đánh thức trẻ; trẻ bú kém, trẻ bỏ bú hoặc bỏ ăn.
Trẻ sốt kèm các biểu hiện như: nôn tất cả mọi thứ, than đau bụng nhiều; trẻ có dấu hiệu xuất huyết như nổi chấm đỏ trên da, chảy máu cam, chảy máu lợi, ói ra máu, đi tiêu phân đen như bã cà phê hoặc những trẻ có biểu hiện lừ đừ, tím tái, tay chân nhớp lạnh, trẻ bị co giật; trẻ nhỏ có thóp trước (mỏ ác) phồng lên; trẻ có dấu hiệu cổ cứng.
Trẻ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp tính, sau hai ngày chăm sóc tích cực tại nhà vẫn không thuyên giảm kèm theo dấu hiệu thở nhanh, thở mệt hoặc khó thở.
Đặc biệt, trẻ bị tiêu chảy đột ngột sốt rất cao 39 – 40 độ C, tiêu phân đàm nhớt hoặc phân có lẫn máu cần phải đưa tới viện ngay.
Chủ động phòng bệnh mùa lạnh
Chăm sóc trẻ em những ngày giá rét cần phải chú ý các yếu tố dinh dưỡng, môi trường và giữ ấm cho trẻ. Về chế độ dinh dưỡng, bảo đảm cân đối hợp lý dinh dưỡng cho trẻ trong những ngày đông xuân giá lạnh, giúp trẻ tăng sức đề kháng. Nên cho trẻ ăn những thức ăn nóng ấm giúp cơ thể giữ nhiệt độ ổn định.
Tạo môi trường sống trong lành, sạch sẽ và thoáng khí giúp trẻ phòng tránh hiệu quả các bệnh lý đường hô hấp như hạn chế việc sử dụng quạt máy, máy điều hòa nhiệt độ, tránh tình trạng bụi bẩn, khói thuốc lá trong nhà, khói công nghiệp.
Khuyến khích trẻ thực hiện thói quen rửa tay sạch sẽ đúng cách, thường xuyên hàng ngày để loại bỏ các tác nhân gây bệnh nguy hiểm lây lan qua con đường tay - miệng, rửa tay được xem là liều vaccine miễn phí cho mọi người.
Cha mẹ cần chú ý giữ ấm cơ thể trẻ khi thời tiết chuyển lạnh, nhất là những trẻ có tiền căn - tiền sử về dị ứng và hen phế quản/suyễn bằng những biện pháp rất đơn giản như mặc thêm quần áo ấm, mang thêm vớ/tất, đội thêm mũ len hoặc quấn thêm chăn/mền ấm cho trẻ.
Thực hiện chế biến thức ăn những ngày đông xuân cho trẻ theo quy trình “Vệ sinh an toàn thực phẩm” giúp trẻ phòng tránh các bệnh đường tiêu hóa một cách thiết thực nhất, đặc biệt nên bảo quản và lưu giữ thực phẩm đúng cách để luôn bảo đảm sức khỏe những ngày đông - xuân cho mọi thành viên trong gia đình.
Thực hiện tốt việc tiêm chủng đầy đủ các mũi vaccine cho trẻ theo lứa tuổi để có cách phòng ngừa bệnh chủ động nhất và hiệu quả nhất.