Tiến sĩ Nguyễn Hữu Trung, Giảng viên Bộ môn Phụ sản Đại học Y dược TP HCM, cho biết trẻ nhỏ ngay từ trong bụng mẹ đã có phản xạ cử động tay chân mà không cần phải dạy. 

"Tuy nhiên nếu nói rằng trẻ trong bụng mẹ đã biết bơi nên ra ngoài có thể bơi mà không cần dạy dỗ, là sai lầm", bác sĩ Trung nhấn mạnh. Ném trẻ xuống nước để học bơi trong khi bé khóc thét, có thể xem là hành vi bạo hành trẻ.

Theo ông Trung, cái khó của bơi không phải quẫy tay chân mà là khả năng hít thở hợp lý. Khả năng hít thở của bé dưới nước hoàn toàn không có trong bụng mẹ. Khi là bào thai, việc trao đổi khí oxy - carbonic được thực hiện qua bánh nhau, dây rốn trong bụng mẹ chứ không phải qua đường hô hấp như sau khi chào đời.

Theo bác sĩ nhi khoa Đỗ Tiến Sơn, trẻ trên một tuổi có thể học bơi, dưới một tuổi gọi là "tiếp xúc nước với phản xạ tự nhiên", không được coi là học bơi. Phản xạ này sẽ mờ dần và trẻ phải học bơi bài bản. Nhập nhằng giữa học bơi và chơi nước ở nhóm nhũ nhi (nhóm trẻ 0 đến dưới 12 tháng tuổi) là sai lầm.

Học bơi bài bản với các huấn luyện viên chuyên nghiệp là bước đầu tiên để phòng tránh đuối nước ở trẻ em. Đây là một trong các kỹ năng sinh tồn quan trọng mà tất cả trẻ đều phải được học. Mỗi trẻ là một cá thể riêng với các mức độ phát triển khác nhau, không phải trẻ nào cũng sẵn sàng học bơi khi đến tuổi.

Phụ huynh cần xem xét đến khả năng vận động, mức độ thoải mái khi con xuống nước. "Không phải cứ thích là đẩy trẻ xuống nước, những ám ảnh sợ hãi thơ ấu có thể theo con suốt đời", bác sĩ Sơn chia sẻ.

Bác sĩ khuyến cáo trẻ dưới một tuổi có thể có phản xạ bơi nhưng chưa thể ngửa cổ để lấy hơi hay thở. Khi ấy cho trẻ tham gia các buổi chơi với nước để quen môi trường nước, giúp trẻ vui vẻ.

Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ cũng hướng dẫn trẻ từ một tuổi có thể học bơi. Các nghiên cứu cho thấy trẻ học "đứng nước" và học bơi giúp giảm tỷ lệ tai nạn nước ở lứa 1-4 tuổi. Tròn 4 tuổi là thời điểm phần lớn trẻ đều đã sẵn sàng xuống nước. Tới 5-6 tuổi, phần lớn trẻ được học bơi đều có thể thành thạo bơi sải.

Huấn luyện viên bơi lội không cần là vận động viên xuất sắc, chỉ cần hiểu biết rộng về các kỹ năng sinh tồn với nước, có thể huấn luyện trẻ tập nổi, tập trớn nước và bơi được một khoảng cách nhất định, có chứng chỉ tiêu chuẩn về huấn luyện bơi và cấp cứu cơ bản. Không cho trẻ tự ý bơi khi không có kiểm soát, dạy trẻ xử lý những tình huống đặc biệt như ngã xuống nước, bơi khi mặc quần áo, hỗ trợ cứu nạn.

Bác sĩ Sơn lưu ý học bơi không giúp loại trừ nguy cơ đuối nước. Đuối nước có thể xảy ra ở bất kỳ lúc nào, bất kỳ ai. Cần dạy trẻ thận trọng, không chủ quan khi ở trong môi trường nước.

Lê Phương