Khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện đa khoa Hùng Vương vừa tiếp nhận cấp cứu nam nam bệnh nhân 47 tuổi ở Phú Thọ bị viêm tụy cấp do lạm dụng rượu.

Sau uống rượu tại buổi liên hoan, bệnh nhân được chuyển vào viện trong tình trạng vùng bụng đau dữ dội, bụng chương cứng kèm theo cảm giác buồn nôn liên tục.

Các bác sĩ chỉ định xét nghiệm máu và chụp CT scan ổ bụng, xác định bệnh nhân bị viêm tụy cấp thể hoại tử. Kết quả xét nghiệm mỡ máu thấy triglyceride trong máu lên tới 36,9mmol/L (trong khi người bình thường là dưới 2,3 mmol/L). Lập tức bệnh nhân được chỉ định thay huyết tương cấp cứu.

Hiện tại, sau thay huyết tương bệnh nhân đã có chuyển biến tích cực, không còn đau bụng, bụng mềm. Bệnh nhân tiếp tục được theo dõi và điều trị tại khoa hồi sức cấp cứu.

Được biết trước đó bệnh nhân đã có 2 lần nhập viện vì viêm tụy cấp, sau điều trị đã ổn định dần nhưng vẫn chưa cai được rượu.

ThS.BS Vũ Huy Sơn, khoa Hồi sức cấp cứu cho biết, triệu chứng của bệnh viêm tụy cấp diễn ra rầm rộ như bệnh nhân bị chướng bụng, đau bụng, buồn nôn, đau vùng thượng vị (ngay dưới xương ức), bí trung đại tiện.

Viêm tụy cấp diễn biến phức tạp và rất nhanh. Ngay cả khi cơn nguy kịch đã tạm qua, các biến chứng nhiễm trùng, nhiễm độc, suy kiệt vẫn rình rập. Bệnh rất dễ tái phát nhiều lần. Vì vậy, bệnh nhân luôn cần được theo dõi y tế sát sao và thực hiện đúng theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ.

Các trường hợp viêm tụy cấp do tăng triglyceride máu thường đáp ứng rất tốt với phương pháp điều trị thay huyết tương. Liệu pháp này giúp loại bỏ một lượng huyết tương trong máu người bệnh và thay thế vào một lượng huyết tương khác tương tự.

Theo đó, máu được dẫn ra ngoài qua hệ thống máy lọc, tại đây 1 lượng huyết tương được loại bỏ và thay thế vào một lượng huyết tương hay albumin tương ứng và sau đó máu được trả về cho cơ thể.

GS Nguyễn Gia Bình, nguyên Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai, Chủ tịch Hội Hồi sức cấp cứu và chống độc Việt Nam cho biết, trước đây các ca viêm tụy cấp ở Việt Nam thường do sỏi trong ống tụy hoặc do giun đũa chui vào ống mật.

Tuy nhiên trong những năm gần đây, tỉ lệ viêm tụy cấp do rượu bia, mỡ máu đang tăng lên một cách rõ rệt, chiếm tới 70% số ca nhập viện, trong đó ghi nhận nhiều ca viêm tụy cấp hoại tử gây suy đa phủ tạng và tử vong.

Đặc trưng của những trường hợp viêm tụy cấp có triglyceride cao là mỡ hoà lần với máu. Nếu lấy máu xét nghiệm, chiếm phần lớn là màu trắng, chỉ còn phần nhỏ màu đỏ bên dưới là máu của bệnh nhân.

Những trường hợp này khi lọc máu phải thay màng lọc thường xuyên vì trong máu có quá nhiều mỡ gây tắc màng lọc.

Tuyến tụy có kích thước khoảng 15 cm, là một phần của hệ tiêu hóa và hệ thống nội tiết có chức năng tách dinh dưỡng từ thức ăn, hỗ trợ tiêu hoá bằng cách tiết ra một dịch lỏng với nhiều thành phần. Tụy cũng có nhiệm vụ cân bằng đường trong máu.

Khi bị viêm cấp, tụy sẽ bị phù lên, trong trường hợp nặng tuỵ nhanh chóng bị hoại tử và lan rộng dẫn đến và biến chứng sốc, suy đa tạng rất nhanh.

Theo thống kê, viêm tụy cấp diễn tiến thông thường chiếm 80% là thể nhẹ, 20% diễn tiến thể nặng. Trong thể nặng, khi đã diễn tiến tới hoại tử, xuất huyết thì tỉ lệ tử vong có thể từ 40 – 50%, thậm chí lên tới 80 – 90%.

Do đó, các bác sĩ khuyến cáo người dân cần từ bỏ thói quen uống rượu bia quá nhiều, ăn quá nhiều chất đạm, chất béo, đồ ngọt và cần thường xuyên vận động.

Thúy Hạnh