Tiến sĩ, bác sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết bệnh nhân nam, 54 tuổi, được chuyển tới từ Bệnh viện Bà Rịa - Vũng Tàu. Ngày 25/8, ông ăn nhiều pate Minh Chay. Khoảng 24 giờ sau, ông nôn ói, đau bụng, biểu hiện ngộ độc tăng dần, nuốt khó, nói khó, sụp mi. Khi đến bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh nhân đã khó thở, phải thở máy, yếu tứ chi, sụp mi hoàn toàn.

Các bác sĩ xác định bệnh nhân bị ngộ độc botulinum, giống 5 bệnh nhân khác đang điều trị tại đây và đều ăn pate Minh Chay.

Hôm nay, bệnh nhân không sốt, tỉnh táo, liệt tứ chi, tiếp tục thở máy hỗ trợ hô hấp. Các bác sĩ tiến hành lọc máu, theo dõi biến chứng sát sao để can thiệp kịp thời.

Theo bác sĩ Hùng, những năm 1980 từng xuất hiện vài ca ngộ độc botulinum, do người dân sử dụng đồ hộp đã hết hạn, bị biến chất. Giai đoạn đó, ngành y tế chưa phát triển, không có thuốc chống độc nên kết quả điều trị không khả quan. Hiện 6 bệnh nhân điều trị ở TP HCM là chùm ngộ độc botulinum đầu tiên sau hơn 30 năm.

Triệu chứng ngộ độc botulinum dễ nhầm lẫn với nhược cơ, viêm nhiễm hay ngộ độc thông thường. Giai đoạn đầu nhiễm độc, bệnh nhân bị rối loạn tiêu hóa, nôn ói, đau bụng, sau đó các triệu chứng thần kinh như yếu liệt cơ, sụp mi, khó nuốt diễn ra rầm rộ rất nhanh... Bệnh nhân không sốt, vẫn tỉnh táo dù không thể tự thở hay vận động.

Cơ chế gây hại của botulinum là làm tổn thương đầu mút các dây thần kinh, khiến việc dẫn truyền thần kinh đến cơ không còn, gây yếu liệt. Do đó, chẩn đoán sớm, sử dụng thuốc kháng độc tố sớm cho bệnh nhân rất quan trọng.

"Tuy nhiên, thuốc kháng độc tố không chữa khỏi bệnh ngay mà chỉ làm thời gian bị liệt ngắn lại, nhất là với cơ hô hấp. Đồng nghĩa với việc người bệnh không phải thở máy kéo dài, tránh được các biến chứng do thở máy như viêm phổi, tổn thương phổi", bác sĩ Hùng nói.

Hiện Việt Nam không có sẵn loại thuốc kháng độc tố botulinum. Các bác sĩ buộc phải tiến hành nhiều biện pháp điều trị hỗ trợ để cứu bệnh nhân, bao gồm thở máy, tăng cường dinh dưỡng, thay huyết tương, lọc máu, tập vật lý trị liệu...

Bác sĩ Hùng cho hay vi khuẩn clostridium botulinum sinh ra độc tố botulinum rất khó phát hiện trong thực phẩm, vì nó không màu, không mùi, không vị, phải dùng các phương tiện chẩn đoán hiện đại mới xác định được chính xác.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Trưởng Ban Quản lý An toàn Thực phẩm, Sở Y tế TP HCM, cho biết thành phố đã tìm được 1.290 khách mua online 1.559 sản phẩm pate Minh Chay trong tháng 7 và 8. Ban An toàn Thực phẩm đã liên lạc trực tiếp đến những người này để thu hồi sản phẩm, cảnh báo không sử dụng các món Minh Chay. Sở Y tế cũng theo dõi sức khỏe những trường hợp đã ăn sản phẩm. Nhiều người dân tự đem nộp các sản phẩm đã mua của Minh Chay.

Theo bà Lan, vi khuẩn clostridium botulinum có trong pate Minh Chay chính là vi khuẩn uốn ván, chỉ cần ăn một lần sẽ gây ngộ độc ngay, rất nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong.

Thư Anh