Theo nhiều nghiên cứu, nguy cơ mắc Alzheimer, chứng bệnh gây mất trí nhớ thường cao hơn ở phụ nữ khi về già. Tuy vậy, với việc sử dụng thực phẩm một cách khoa học, phụ nữ có thể chủ động phòng ngừa căn bệnh từ độ tuổi 20, 30.

Dưới đây là những thực phẩm giúp tăng cường sức khỏe não bộ, phòng bệnh theo lời khuyên của Lisa Mosconi, nhà khoa học thần kinh và chuyên gia dinh dưỡng Mỹ, tác giả của một số công trình về ngăn ngừa bệnh Alzheimer.

Người ta thường nghĩ đến việc ăn uống điều độ để có trái tim hoặc hệ tiêu hóa khỏe mạnh, nhưng nguyên tắc "thực phẩm như thuốc chữa bệnh" cũng được áp dụng cho não bộ. Điều này rất hữu ích đối với phụ nữ, đối tượng chiếm 2/3 số ca mắc bệnh Alzheimer. Những gì họ ăn ở độ tuổi 20, 30 hoặc hơn, có thể giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ trong nhiều thập kỷ sau đó.

Tiền mãn kinh - giai đoạn phụ nữ bắt đầu sản xuất ít estrogen hơn - có thể là một thời điểm quan trọng để xác định họ có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer hay không.

Mosconi cho rằng, chế độ ăn uống có thể có tác động thực sự hàng ngày. Từ góc độ sinh học, thực phẩm không chỉ là thức ăn. Thực phẩm là các phân tử sẽ đi vào cơ thể và kết thúc bên trong não, phục vụ một chức năng rất cụ thể của não. Vì vậy, bạn có thể lựa chọn ăn những thực phẩm có chứa các chất dinh dưỡng thực sự hữu ích cho não.

Ví dụ, các tế bào thần kinh trong não giao tiếp với nhau bằng cách sử dụng chất dẫn truyền như serotonin. Chất này điều chỉnh thần kinh và được tạo ra từ tryptophan, một axit amin không được cơ thể tự sản xuất mà phải hấp thụ qua thực phẩm.

Để có một bộ não được nuôi dưỡng tốt, phụ nữ có thể cần chú ý đến một số vấn đề sau về thực phẩm:

Chọn thực phẩm có vitamin chống oxy hóa

Các nghiên cứu cho thấy những vitamin này đặc biệt quan trọng để duy trì mức năng lượng não ở phụ nữ. Bộ não là một cơ quan hoạt động rất tích cực về mặt trao đổi chất và nó rất nhạy cảm, dễ bị tổn thương bởi stress, oxy hóa... Vì vậy, cách tốt nhất để bảo vệ não bộ chống lại lão hóa và sản sinh các gốc tự do là hấp thụ các chất chống oxy hóa từ chế độ ăn. Chúng bao gồm các vitamin như vitamin A có trong trái cây và rau có màu đỏ cam, bao gồm cà rốt, khoai lang và bí... vitamin C trong trái cây họ cam quýt, chẳng hạn như chanh, bưởi và cam... vitamin E trong quả hạnh nhân, các loại hạt và đậu, dầu ô liu nguyên chất và các loại dầu thực vật khác.

Theo Mosconi, nếu có thể, hãy chọn sử dụng thực phẩm hơn là uống vitamin vì thực phẩm chức năng không tốt bằng một chế độ ăn uống đầy đủ.

Hấp thụ đủ axit béo không bão hòa

Chất béo không bão hòa là một trong những "chất béo lành mạnh" bao gồm các axit béo omega-3. Bộ não cần DHA, một loại chất béo omega-3, cho sức khỏe của các tế bào thần kinh, và vì cơ thể không tạo ra các axit béo thiết yếu, nên nó phải được hấp thụ từ chế độ ăn uống.

Các nguồn cung omega - 3 tốt là từ các loại cá như cá hồi, cá thu, cá cơm, cá mòi và cá trích...

Với những người ăn chay hoặc không thích ăn cá, có thể vẫn hấp thụ một trong các loại axit omega-3, như ALA hoặc alpha-linolenic khác, từ các thực phẩm có nguồn gốc thực vật như hạt lanh, dầu ô liu nguyên chất và hạnh nhân. Điều quan trọng cần nhớ là omega-3 có trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật cần được chuyển hóa thành DHA trong não.

Tuy nhiên quá trình chuyển đổi này không hoàn hảo khi có tới 70% lượng chất béo này bị mất đi trong tiến trình. Vì vậy, bạn cần ăn nhiều hơn để bù lại lượng chất béo đã mất. Các nghiên cứu chỉ ra rằng nên ăn cá khoảng hai hoặc ba lần một tuần và thường xuyên ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật có chứa axit béo không bão hòa. Phụ nữ và nam giới hấp thụ ít nhất 2 gram omega-3 mỗi ngày có nguy cơ mất trí nhớ thấp hơn 70% so với những người có chế độ ăn không chứa đủ omega-3.

Bổ sung estrogen "thực vật"

Phytoestrogen hay estrogen "thực vật" là những hợp chất tự nhiên trong thực vật xuất hiện nhiều trong các bữa ăn hàng ngày của một người bình thường. Tuy nhiên, khi phụ nữ nhiều tuổi hơn, có lo ngại rằng sự sụt giảm tự nhiên của estrogen trong thời kỳ mãn kinh sẽ khiến họ mất đi một lớp bảo vệ quan trọng cho não. Nhiều người chuyển sang liệu pháp thay thế hormone để giảm các triệu chứng mãn kinh như nóng bức, đổ mồ hôi ban đêm và mất ngủ.

Nhưng theo Mosconi, lựa chọn đó không dành cho tất cả phụ nữ và các nhà nghiên cứu hiện chưa biết liệu dùng hormone theo cách đó có thể giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer hay không. Vì vậy, một cách khác là thực hiện chế độ ăn uống giàu thực phẩm có chứa estrogen từ thực vật. Hiệu quả của cách bổ sung này giống như nhận liệu pháp thay thế estrogen nhẹ mà không có tác dụng phụ.

Đậu nành là một trong những nguồn phytoestrogen lớn nhất. Các lựa chọn khác bao gồm hạt lanh và dầu hạt lanh; hạt mè và dầu mè; mơ khô; các loại đậu như đậu xanh, đậu lăng; ngũ cốc, đặc biệt là yến mạch. Trái cây, bao gồm dưa đỏ và quả mọng, là những nguồn tốt khác. Chocolate cũng chứa một số phytoestrogen.

Bảo Châu (Theo Today)