Có một bệnh nhân chạy thận gần chục năm ở Bệnh viện Huệ Dương, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Anh được xác nhận là bị suy thận giai đoạn cuối. Với tính chất công việc làm ngoài trời, anh có thói quen uống 2, 3 chai nước ngọt mỗi ngày, đặc biệt là vào mùa hè để giải toả cơn khát.

Ban đầu thói quen này không gây hại gì, nhưng 2 năm sau đó, anh thường cảm thấy cơ thể mệt mỏi, suy nhược. Đến bệnh viện khám, các bác sỹ phát hiện ra nồng độ creatinin vượt quá 1.000 umol/l, gấp hàng chục lần so với mức bình thường. Bác sĩ chẩn đoán anh bị suy thận giai đoạn cuối, phải lọc máu để duy trì sự sống. Đến nay, anh đã chạy thận gần 10 năm, trung bình mỗi tuần phải lọc máu 4 lần.

Đây không phải là lần đầu tiên đồ uống có ga gây hại cho con người.

Cách đây 5 năm, có một trường hợp tương tự xảy ra. Theo đó, bệnh nhân 20 tuổi, nặng 100kg, được đưa đến Bệnh viện Ninh Ba cấp cứu trong tình trạng buồn nôn và nôn mửa liên tục. Nguyên nhân là do anh uống tới 20 chai nước ngọt có ga mỗi ngày suốt 3 ngày liên tiếp. Khi nhập viện, chỉ số đường huyết cao gấp 20 lần so với người bình thường, đồng thời anh còn bị suy gan, suy đa tạng và nhiễm toan ceton. Sau 20 tiếng cấp cứu, cuối cùng anh cũng không qua khỏi.

Tại sao uống quá nhiều nước ngọt có ga lại gây hại cho thận?

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Johns Hopkins đã thực hiện một nghiên cứu để đánh giá mối quan hệ giữa bệnh thận mãn tính và các loại đồ uống. Kết quả dựa trên bảng khảo sát về việc uống rượu ảnh hưởng tới sức khoẻ của 3.003 đàn ông và phụ nữ Mỹ trong 8 năm cho thấy không có bệnh thận xuất hiện. Trong quá trình nghiên cứu tiếp theo, 185 người được chẩn đoán mắc bệnh thận mãn tính đều có liên quan tới việc uống nước ngọt có ga, trà, bia…

Cuối cùng, nghiên cứu kết luận rằng, uống thức uống chứa quá nhiều đường có liên quan tới 61% sự xuất hiện của bệnh thận mãn tính, còn nước ngọt có ga liên quan đến 9%.

Tác hại của nước ngọt có ga đối với thận

- Bệnh tiểu đường

Đồ uống có ga chứa nhiều đường fructose và carbon dioxide. Một chai nước uống có ga chứa nhiều đường hơn lượng đường con người cần mỗi ngày. Uống nhiều sẽ gây mất cân bằng trao đổi chất, vượt quá phạm vi xử lý của thận. Quá trình tiêu hoá khiến lượng đường trong máu tăng cao và gây hại nghiêm trọng cho thận.

- Thiếu hụt canxi

Thận điều hòa cân bằng axit - bazơ trong cơ thể, đồ uống có ga chứa nhiều khí cacbonic, một phần axit cacbonic đi vào máu sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa các nguyên tố canxi, khiến canxi bị đào thải ra khỏi cơ thể.

- Kích thích bài tiết axit uric

Để bảo vệ mùi vị, một lượng lớn đường fructose sẽ được thêm vào thức uống, nhưng đường fructose có thể gây bài tiết axit uric. Nó sẽ dựa vào niêm mạc ruột non để đi vào các tế bào của cơ thể, làm cạn kiệt các chất cung cấp năng lượng quan trọng và kích hoạt hoạt động của các enzym chuyển hóa purin, cuối cùng phân huỷ thành axit uric. Axit uric cao cũng ảnh hưởng đến thận.

Làm thế nào để bảo vệ thận?

- Tránh lạm dụng thuốc

Uống nhiều loại thuốc không chỉ gây ra tình trạng kháng kháng sinh, mà còn khiến thận phải vất vả hơn trong việc bài tiết, về lâu dài sẽ gây tổn thương nghiêm trọng đến thận. Vì vậy, cần phải uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

- Đừng nhịn tiểu

Việc nhịn tiểu có thể khiến vi khuẩn sinh sôi, dẫn đến viêm thận. Ngoài ra, những người uống ít nước cũng dễ mắc các bệnh chuyển hoá, biến chứng thành suy thận.

- Hạn chế ăn nhiều đồ ăn chứa chất béo

Việc thừa dinh dưỡng và ăn quá nhiều đồ ăn dầu mỡ làm tăng gánh nặng cho thận.

- Kiểm soát các bệnh mãn tính

Huyết áp cao có thể làm xơ cứng các mạch máu nhỏ ở thận, ảnh hưởng đến chức năng thận. Bệnh tiểu đường cũng có thể gây biến chứng thận, cần phải kiểm soát hằng ngày.

Phan Hằng (Theo QQ)