Tính lãi kiểu “trên trời"

Từ trước và sau Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, trên các tuyến đường nông thôn thuộc các xã phường như: Mỹ Hòa, Đông Bình, Đông Thuận… (TX Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long) thường xuyên xuất hiện hàng nghìn tờ rơi với nội dung cho vay tiền, vay trả góp...

 

Điều này đã khiến cho người dân vô cùng bức xúc. Nhiều người dân cho biết, họ đã tận mắt chứng kiến các đối tượng thường đi trên xe hơi, xe máy và lợi dụng đêm khuya (khoảng từ 2-4h30 sáng) để thực hiện.

“Chúng đánh vào tâm lý những người đang gặp khó khăn, những trường hợp túng quẫn về kinh tế, tiền bạc… Và cũng đã có không ít người gọi vào số điện thoại ghi trên giấy để vay tiền”.

Anh V.H.P. (37 tuổi, ngụ xã Thuận An, TX Bình Minh) là một trong những nạn nhân của hình thức vay theo kiểu “tín dụng đen” như trên. Anh P. kể, anh thường đi làm thợ hồ ở xã Mỹ Hòa, TX Bình Minh. Hồi tháng 12/2022, do thời điểm túng thiếu nên anh đã nhặt tờ rơi có nội dung cho vay tiền trả góp để tính chuyện xoay xở.

“Khi đó tôi nghĩ trong đầu mình là mượn 10 triệu rồi làm công trả dần cũng được nên đã gọi vào số điện thoại ghi trên giấy”.

Đến khoảng 13h chiều cùng ngày, tức khoảng 2-3 tiếng sau đó, có người hẹn anh tại một quán cà phê để làm thủ tục giao tiền.

“Tại đây, người này đã chụp lại giấy tờ tùy thân và cả chụp ảnh chân dung của tôi rồi sau đó yêu cầu tôi ký nhận tiền.

Sau khi tôi ký tên, người đó đưa cho tôi số tiền là 8,5 triệu đồng và nói 1,5 triệu còn lại là phí thủ tục và số tiền phải trả góp trước trong 5 ngày”, anh P. kể.

 

Cũng theo lời anh P., sau khi anh nhận tiền, mỗi tuần anh phải đóng là 800.000 đồng (trong đó 750.000 đồng tiền trả góp và 50.000 đồng tiền xăng và công đi góp).

“Như vậy tính ra tôi phải trả góp trong vòng 20 tuần, tương đương số tiền hơn 16.000.000 đồng là đủ cả vốn lẫn lãi”, anh P cho biết.

Cũng theo lời anh P., thời gian trước Tết Nguyên đán 2023, do anh bị bệnh không thể đi làm được nên không có tiền để trả góp được đành năn nỉ xin hoãn lại vài tuần và được sự đồng ý.

Sau hơn một tháng điều trị, sức khỏe anh cũng tạm ổn và đi làm lại. Lúc này anh mới tá hỏa khi số tiền nợ của anh đã tăng đột biến khi được cho biết là nợ của anh đã đội lên đến hơn 20.000.000 đồng.

“Không biết họ tính toán kiểu gì mà số nợ tăng nhanh và cao đến vậy. Tôi phản ứng thì liền bị hăm dọa. Vì sợ liên quan đến vợ, con và người thân nên tôi đành lặng im và cố gắng làm để trả nợ cho họ”, anh P. cho biết.

Anh N.T.N. (30 tuổi, ngụ TX Bình Minh, Vĩnh Long) cũng rơi vào cảnh tương tự. Anh N. cho biết, hồi đầu năm ngoái anh cũng có vay qua tờ rơi với số tiền 20.000.000 đồng, nhưng sau đó vài tháng số nợ đã bị nâng lên gần 30.000.000 đồng.

Bên cạnh đó, cũng có những trường hợp bất ngờ trở thành nạn nhân khi nhận các cuộc gọi, tin nhắn đòi nợ gây phiền hà vì người quen của họ vay tiền. Thậm chí các đối tượng còn buông lời đe dọa đến gia đình, người nhà của nạn nhân trong khi bản thân họ không hề dính líu đến nợ nần của bất kỳ ai.

 

 

Anh Nguyễn Tr. (45 tuổi, ngụ xã Mỹ Hòa, TX Bình Minh) bức xúc cho hay, bản thân anh đã từng liên tục nhận được nhiều cuộc gọi cũng như tin nhắn từ các số điện thoại lạ với nội dung hăm doạ buộc anh phải trả nợ do có liên quan đến người tên L., tên Võ Thành D. nào đó. Bản thân anh không hề biết những người này.

“Họ nói chuyện bằng giọng Bắc, chửi thề rất tục tĩu nhằm hăm dọa, uy hiếp tinh thần tôi. Mặc dù tôi đã trả lời không biết những người với những cái tên họ nêu ra nhưng họ vẫn cứ dùng lời lẽ thô tục để mắng nhiếc và một mực đòi tôi phải trả tiền cho họ. Đến khi tôi đòi báo công an và hay tắt ngang các cuộc nói chuyện của họ thì mới yên thân”, anh Tr. chia sẻ.

Cách nào đối phó?

Một lãnh đạo Công an TX Bình Minh cho biết, rải tờ rơi để cho vay tiền là kiểu cho vay của các tập thể, cá nhân ngoài vòng luật pháp. Bọn chúng thường dùng hình thức dỗ ngọt con mồi thông qua lời nói. Đến khi cá đã cắn câu, các nạn nhân ít khi thoát ra được.

“Những ai đang là nạn nhân của hình thức vay mượn kiểu nên trên thì hãy trình báo và hợp tác với cơ quan chức năng địa phương để có hướng xử lý, tránh những hệ lý đáng tiếc có thể xảy ra”, vị lãnh đạo này nói.

 

Theo luật sư Nguyễn Thành Phú, Đoàn Luật sư TP.HCM, hành vi cho vay nặng lãi đã bị nghiêm cấm.”

Theo đó, hành vi cho vay nặng lãi là căn nguyên của việc đòi nợ theo kiểu khủng bố, đe dọa, uy hiếp tinh thần người vay, là hành vi gây nguy hiểm cho xã hội. Pháp luật quy định về tội cho vay lãi nặng lãi trong giao dịch dân sự được quy định tại Điều 201 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 với nội dung sau:

“1. Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 5 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 - 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.

2. Phạm tội mà thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 - 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 - 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm”.

Bên cạnh đó, các cơ quan có thẩm quyền cần ngăn chặn vấn nạn phát tờ rơi gây ô nhiễm môi trường và ngăn chặn hành vi cho vay nặng lãi, các kiểu đòi nợ khủng bố gây nguy hiểm cho xã hội.