Cả đất nước vào cuộc chống dịch với tinh thần kiên cường của một dân tộc đã từng trải qua những thời gian khó khủng khiếp của chiến tranh với sự tàn phá hủy diệt ác liệt của nó. Ngày hôm nay, chúng ta lại chống lại một kẻ thù vô hình nhưng độ khốc liệt không kém phần nguy hiểm.

Tuy nhiên đại dịch nào rồi cũng dần dần kết thúc vì chúng ta sẽ tìm ra được cách chế ngự làm giảm thiệt hại và tìm ra cách phòng bệnh và chữa bệnh hiệu quả. Để đến được thời điểm ấy, làm thế nào hạn chế được thiệt hại về người và dần dần khôi phục nền kinh tế là câu hỏi mà rất nhiều nước đã đặt ra. Mỗi một nước, tùy theo hoàn cảnh mà đưa ra những giải pháp phù hợp với mình, mà quả thật không có giải pháp nào hoàn hảo.

Việt Nam đã chọn giải pháp là tìm diệt, truy vết và giãn cách xã hội cùng với các biện pháp vệ sinh tránh lây lan do tiếp xúc như đeo khẩu trang, rửa tay, giữ khoảng cách... để hạn chế và giảm thiểu thiệt hại về người trong lúc tăng cường tiêm vaccine để tạo được miền dịch cho cộng đồng. Việc khó khăn để có đủ vaccine trong thời điểm cả thế giới đang cần cũng là yếu tố làm chậm lại việc mở cửa xã hội của chúng ta hiện nay.

Trước những khó khăn này, việc tập trung vaccine cho hai đầu cầu Hà Nội và TP Hồ Chí Minh chính là cách đi hợp lý vì khả năng tiếp xúc và lây lan lớn nhất là ở các thành phố lớn, nơi mật độ dân số cao và khả năng đi chuyển lớn.

Về kinh tế, Việt Nam đã hội nhập và nằm trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Rất nhiều doanh nghiệp của Việt Nam đang tham gia vào chuỗi cung ứng này cùng với các doanh nghiệp nước ngoài đặt tại Việt Nam. Rõ ràng là, khả năng sản xuất của các khu công nghiệp của Việt Nam đang là vấn đề sống còn của nền kinh tế. Điều này phụ thuộc vào sức khỏe của công nhân.

Mặt khác, hiện nay sự khan hiếm hàng hóa tiêu dùng trên thị trường châu Âu ngày càng thấy rõ. Có những mặt hàng mà nhiều cửa hàng không biết đến bao giờ sẽ được cung ứng. Sự đứt gãy dây chuyền cung ứng ấy không biết sẽ còn kéo dài bao lâu. Đó cũng là nỗi lo của rất nhiều doanh nghiệp.

Ở châu Âu hiện nay, cùng với sự mở cửa là sự phục hồi kinh tế và nhu cầu tiêu thụ hàng hoá ngày càng cao. Đặc biệt là châu Âu và Mỹ đang chuẩn bị đến giai đoạn tiêu thụ hàng hóa cuối năm, giai đoạn quyết định cho doanh thu của các hãng. Các doanh nghiệp phần lớn đặt mục tiêu doanh thu vào giai đoạn cuối năm, vì vậy, sự đứt gãy chuỗi cung ứng sẽ là thảm họa đối với các doanh nghiệp cung ứng hàng tiêu dùng.

Sự suy thoái của những chuỗi tiêu thụ này sẽ dẫn đến sự suy thoái của các nhà máy, đơn vị sản xuất đặt tại Việt Nam, kèm theo hệ lụy nguy hiểm là sự suy giảm niềm tin dẫn đến nguy cơ dịch chuyển các cơ sở sản xuất ra khỏi Việt Nam.

Chính vì vậy, mục tiêu tập trung vaccine cho các khu công nghiệp cũng là một trong những ưu tiên hàng đầu, bên cạnh việc thiết lập và gìn giữ các khu vực xanh (không có dịch) và hành lang xanh để bảo đảm sản xuất trong khi chờ đợi có vaccine.

Do vậy, việc mở cửa cần ưu tiên cho các doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất cung ứng với thế giới.

Đối với các doanh nghiệp dịch vụ như hàng không, du lịch cũng như các dịch vụ bảo đảm cho nhu cầu tiêu dùng sinh hoạt hằng ngày, chúng ta nên áp dụng tiêu chí đã tiêm đủ 2 mũi vaccine cùng với việc tiếp tục bảo đảm tất cả các nguyên tắc chống dịch như trước sẽ cho phép ta mở cửa lại thị trường hàng không và du lịch. Cần cho phép những người đã được xét nghiệm Covid-19 âm tính kèm với giấy chứng nhận có tiêm hai mũi vaccine được phép lưu thông mà không cần các giấy phép lưu thông khác.

Chúng ta cần nhanh chóng đưa việc sử dụng mã QR về vaccine và test Covid-19 vào chương trình quản lý chống Covid-19 của Chính phủ. Điều này cho phép quản lý đơn giản và tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở cửa xã hội.

Các chuyến bay quốc tế có thể được mở lại trên cơ sở hành khách đã  được tiêm 2 mũi vaccine (mũi thứ hai được tiêm cách 14 ngày trước khi đi máy bay), có test nhanh hoặc PCR âm tính.

Pháp và nhiều nước châu Âu đã mở cửa thành công với mô hình này.

Tuy nhiên, chừng nào chúng ta chưa có miễn dịch cộng đồng thì khả năng lây lan của dịch bệnh và nguy cơ thiệt hại về con người vẫn hiện hữu. Chính vì vậy, chúng ta phải học cách sống chung với dịch và tăng cường phòng bệnh bằng ý thức của từng cá nhân tự phòng bệnh cho chính minh.

Bảo vệ cho chính mình cũng là bảo vệ cho gia đình mình và tham gia vào việc bảo vệ cho cả xã hội. Việc sử dung đúng cách khẩu trang, rửa tay thường xuyên và đúng cách, không đưa tay lên vùng mũi, mắt, miệng, là cách phòng bệnh hiệu quả, ít tốn kém. Đấy chính là cách tiết kiệm nhất và hiệu quả nhất.

Bên cạnh đấy, chúng ta cần ý thức rằng, trẻ em cũng là nguồn lây lan dịch bệnh không kém gì người lớn. Vì vậy, việc nâng cao ý thức và phòng bệnh cho trẻ em sẽ giúp cho việc chống dịch hiệu quả hơn. Đối với người có tuổi, việc tiêm vaccine rất quan trọng để phòng bệnh và giảm thiếu nguy cơ tử vong. Không có sự hạn chế về tuổi được tiêm vaccine đối với người cao tuổi. Hiện nay, chiến dịch tiêm vaccine nhắc lại ở mũi thứ 3 đã được bắt đầu ở Pháp cho người cao tuổi.

Cùng chung tay đồng lòng, nhất định chúng ta sẽ chiến thắng được dịch bệnh .

Tiến sĩ, bác sĩ VÕ TOÀN TRUNG
Paris, ngày 15/9/2021