Trong những năm gần đây, tỷ lệ tử vong do khối u ác tính vẫn ở mức cao và tỷ lệ tái phát cao của ung thư phổi, ung thư gan, ung thư dạ dày và các bệnh ung thư khác đang là mối lo ngại lớn của người dân. Do đó, tầm quan trọng của việc giảm tái phát và di căn của khối u là điều hiển nhiên.

Cách khối u tái phát và di căn

Để các tế bào ung thư di căn khắp cơ thể, chúng cần phải di chuyển qua các tế bào lân cận.

Trong quá trình di chuyển, tế bào ung thư va phải những chướng ngại vật mà nó không thể vượt qua. Hàng rào này thường là một lớp protein và glycoprotein dày bao quanh mô, được gọi là lớp màng đáy hoặc màng nền.

Để vượt qua màng đáy, tế bào ung thư phải tiết ra một hỗn hợp các enzym phân hủy protein trong màng đáy.

Các enzym này hoạt động như "kéo phân tử", cắt các protein ngăn cản quá trình chuyển giao.

Khi đã qua màng đáy, tế bào ung thư có thể di căn khắp cơ thể. Ví dụ, chúng có thể len ​​lỏi qua giữa các tế bào nội mô mạch máu và vào máu.

Một khi tế bào ung thư xâm nhập vào máu, chúng sẽ trôi nổi trong hệ thống tuần hoàn cho đến khi tìm được “nơi ở” thích hợp để vào lại mô.

Sau đó, chúng bắt đầu phát triển và sinh sôi ở các vị trí mới, hình thành các khối u mới. Nhiều bệnh nhân khối u có dấu hiệu tái phát với nhiều mức độ khác nhau sau phẫu thuật.

Phẫu thuật là lựa chọn hàng đầu để điều trị hầu hết các khối u, nhưng phẫu thuật có những chỉ định nghiêm ngặt và nó chỉ có thể loại bỏ một phần của các khối u ban đầu.

Đối với các khối u nặng hơn, chúng có thể không được loại bỏ sạch sẽ hoặc có di căn mạch máu hoặc bạch huyết.

Trong trường hợp này, người bệnh sẽ có nguy cơ tái phát rất lớn, vì vậy người bệnh không nên thả lỏng cảnh giác sau phẫu thuật mà nên điều trị bổ trợ để giảm nguy cơ tái phát và di căn.

Liệu pháp bổ trợ thường được đưa ra sau khi phẫu thuật để tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư nào còn sót lại trong cơ thể, do đó làm giảm cơ hội di căn của khối u sang các vị trí khác.

Theo nghĩa rộng, có nhiều nội dung của điều trị bổ trợ khối u, chẳng hạn như hóa trị bổ trợ, xạ trị, liệu pháp sinh học (liệu pháp miễn dịch) sau phẫu thuật khối u, thậm chí cả liệu pháp y học cổ truyền Trung Quốc, liệu pháp tâm lý...

Trong y học chứng cứ, việc điều trị khối u không chỉ phải phá hủy mô khối u mà còn phải bảo vệ toàn bộ cơ thể ở mức độ lớn nhất.

Vì vậy, phẫu thuật cắt bỏ khối u không phải là cứu cánh, điều trị bổ trợ sau mổ có thể ngăn ngừa và điều trị hiệu quả sự di căn và tái phát của khối u.

Phẫu thuật cắt bỏ không nên được coi là tiêu chuẩn chữa khỏi tận gốc khối u mà nên hiểu đúng về toàn bộ quá trình điều trị khối u và chú ý đến việc điều trị toàn diện bệnh ung thư.

Làm sao để ngăn chặn khối u tái phát và di căn

Bỏ dần những thói quen xấu gây hại cho cơ thể

Thuốc lá là một trong những điều kiện thúc đẩy khối u hình thành và phát triển. Bệnh nhân ung thư phổi cần bỏ thuốc lá, vì các chất có hại trong thuốc lá (như nicotin) có liên quan mật thiết đến sự xuất hiện của ung thư phổi và ung thư dạ dày.

Bệnh nhân ung thư gan cần được điều trị tích cực đối với tình trạng nhiễm virus viêm gan. Đồng thời không uống rượu bia, không ăn gạo mốc, lạc mốc...

Bệnh nhân ung thư dạ dày nên ăn ít đồ chua, đồ chiên rán, điều trị kịp thời nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori.

Bệnh nhân ung thư đại trực tràng nên giảm ăn các thức ăn nhiều calo, nhiều chất béo.

Bệnh nhân ung thư thực quản nên ăn ít đồ ăn có tính kích thích, cay nóng.

Xây dựng chế độ ăn hợp lý và lành mạnh

Bản thân khối u là một bệnh suy mòn và cùng với các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật, xạ trị và hóa trị, nó đã gây ra các mức độ thiệt hại khác nhau đối với tình trạng dinh dưỡng và chức năng miễn dịch của bệnh nhân.

Vì vậy, bệnh nhân ung thư nên tăng lượng đạm và calo khoảng 20% ​​so với người khỏe mạnh, tức là cần ăn thịt, trứng, sữa,… để đảm bảo dinh dưỡng.

Lựa chọn thực phẩm nên đa dạng, có nhiều rau, trái cây và các thực phẩm có nguồn gốc thực vật khác và thực phẩm giàu khoáng chất và vitamin.

Tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ phát triển các bệnh ung thư khác nhau.

Tăng cường vận động cơ thể

Bệnh nhân ung thư có thể thực hiện các bài tập phù hợp theo thể trạng của mình như Thái Cực Quyền, chạy bộ, tập yoga,… để nâng cao chức năng miễn dịch của cơ thể và giảm khả năng tái phát của khối u.

Người lớn nên tham gia hoạt động thể chất cường độ trung bình từ 45 đến 60 phút mỗi ngày.

Đối với những người từ 5 đến 17 tuổi, nên thực hiện hoạt động thể chất cường độ trung bình đến cao tổng cộng 60 phút mỗi ngày và giảm ít vận động thời gian.

Luôn giữ tâm trạng vui vẻ

Bất kể bệnh gì, việc giữ tâm trạng vui vẻ là vô cùng cần thiết. Đối với bệnh nhân ung thư, yếu tố tâm lý liên quan mật thiết đến sự tái phát và di căn của khối u.

Bệnh nhân ung thư dễ có những cảm xúc tiêu cực như lo lắng và tuyệt vọng, những cảm xúc tiêu cực kéo dài sẽ làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể thông qua mạng lưới thần kinh - nội tiết - miễn dịch, làm tăng khả năng tái phát hoặc di căn của khối u.

Việc duy trì một thái độ lạc quan là đặc biệt quan trọng. Thái độ lạc quan có lợi cho việc giữ chức năng miễn dịch của con người ở trạng thái tốt nhất, có lợi cho việc phục hồi thể chất và ngăn ngừa khối u tái phát.

Vì vậy, không được bỏ qua việc điều chỉnh tâm lý của bệnh nhân ung thư, coi can thiệp tâm lý như một phương pháp điều trị.