"Tình trạng khẩn cấp ở là tình trạng khẩn cấp của Nhật Bản, do đó cũng là tình trạng khẩn cấp đối với liên minh Nhật - . Người dân Bắc Kinh, đặc biệt là Chủ tịch Tập Cận Bình, không bao giờ được hiểu sai về điều này", cựu thủ tướng Nhật Shinzo Abe phát biểu tại diễn đàn trực tuyến do Viện Nghiên cứu Chính sách Đài Loan tổ chức hôm nay.

Theo Abe, quần đảo mà Nhật gọi là Senkaku còn Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, và các đảo Sakishima, Yonaguni của Nhật chỉ cách Đài Loan 100 km. Một cuộc tấn công vũ trang nhằm vào đảo Đài Loan sẽ là mối nguy lớn đối với Nhật.

Cựu thủ tướng Nhật Shinzo Abe thăm đền chiến tranh Yasukuni ở Tokyo hồi tháng 8. Ảnh:

Nhật Bản là nơi đặt các căn cứ quân sự lớn của Mỹ, trong đó có đảo Okinawa ở phía nam, cách Đài Loan chặng bay ngắn và đóng vai trò quan trọng với hành động của Washington trong khu vực.

Ông Abe từ chức thủ tướng năm ngoái, nhưng vẫn là người đứng đầu phe lớn nhất của đảng Dân chủ Tự do cầm quyền và vẫn có ảnh hưởng trong đảng. Theo ông, Nhật Bản và Đài Loan phải hợp tác để bảo vệ tự do và dân chủ.

"Một Đài Loan mạnh hơn, thịnh vượng và đảm bảo tự do, nhân quyền cũng là lợi ích của Nhật Bản. Tất nhiên, điều này cũng vì lợi ích của toàn thế giới", ông nói tại diễn đàn.

Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẵn sàng sử dụng vũ lực nếu cần. Căng thẳng eo biển Đài Loan liên tục gia tăng sau khi bà Thái Anh Văn, người từ chối công nhận chính sách "Một Trung Quốc" trở thành lãnh đạo Đài Loan.

Quân đội Trung Quốc tổ chức nhiều cuộc diễn tập với khí tài tối tân quanh đảo Đài Loan, đồng thời điều máy bay quân sự áp sát hòn đảo. Đợt áp sát dày đặc nhất diễn ra hồi đầu tháng 10 với khoảng 150 máy bay tham gia.

Mỹ không có quan hệ chính thức với Đài Loan, nhưng là bên cung cấp vũ khí lớn nhất cho hòn đảo. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tháng trước nói rằng Mỹ và các đồng minh sẽ "hành động" nếu Trung Quốc sử dụng vũ lực để thay đổi hiện trạng đối với đảo Đài Loan.

Huyền Lê (Theo Reuters)