Đây là thông tin được đưa ra tại Hội nghị khoa học toàn quốc lần thứ VIII của Tổng hội Y học Việt Nam được tổ chức ngày 25-10 tại Hà Nội. Hội nghị có sự tham gia của các giáo sư, tiến sĩ chuyên gia đầu ngành về y tế đến từ 49 hội chuyên khoa và 57 tỉnh, thành trên cả nước.

PGS, TS Nguyễn Thị Xuyên, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam nhấn mạnh, bệnh không lây nhiễm đang trở thành nhóm bệnh có số lượng tử vong cao nhất trên thế giới với khoảng 40 triệu người tử vong hằng năm, chiếm 70-75% số lượng tử vong trên toàn cầu và vẫn đang tiếp tục tăng lên.

Tại Việt Nam, đây cũng là nhóm bệnh tật có tỷ lệ tử vong cao nhất, cứ 10 người tử vong thì có 7 người mắc và tập trung ở các bệnh như tim mạch, đái tháo đường, ung thư và bệnh phổi mạn tính.

“Ước tính, trung bình mỗi năm nước ta có khoảng 12,5 triệu người bị tăng huyết áp; 3,5 triệu người bị bệnh đái tháo đường; 2 triệu người mắc bệnh tim, phổi mạn tính và gần 126 nghìn ca mắc mới ung thư… Các bệnh không lây nhiễm gây ra 73% các trường hợp tử vong hằng năm và trong số đó có đến 40% tử vong trước 70 tuổi”, PGS Nguyễn Thị Xuyên nói.

Cũng theo bà Xuyên, nguyên nhân của tình trạng này là do người dân chưa có ý thức phòng ngừa bệnh. Vẫn còn 45% dân số nam giới hút thuốc lá, 77% dân số uống rượu, chế độ dinh dưỡng không phù hợp, số người thừa cân béo phì không ngừng tăng. Bên cạnh đó, người dân Việt Nam sử dụng muối cao gấp đôi so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới là 9,4 gram/ngày. Tỷ lệ những người mắc bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, nguy cơ tim mạch, ung thư, tâm thần được phát hiện sớm và quản lý điều trị còn thấp, chỉ dưới 50%.

Với chủ đề Quản lý các bệnh không lây nhiễm tại y tế cơ sở ở các nước Đông Nam Á, Hội nghị lần thứ VIII có 18 báo cáo khoa học của sáu chuyên ngành gồm tim mạch, nội tiết đái tháo đường, hô hấp, ung thư, tâm thần và nhi khoa. Trong đó có bốn báo cáo của bốn Hội Y học của các nước Đông Nam Á gồm Thái Lan, Singapore, Myamar và Indonesia.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Y tế Nguyễn Trường Sơn nhấn mạnh, toàn cầu hoá và đô thị hoá, sự thay đổi môi trường như là những tác nhân làm tăng lối sống không lành mạnh, như hút thuốc lá, lạm dụng uống rượu, bia, ăn uống không hợp lý, ít vận động thể lực và chính những yếu tố nguy cơ này làm phát triển các bệnh không lây nhiễm. Tại Việt Nam, bệnh không lây nhiễm là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Cứ 10 người chết̀ có gần 8 người chết do bệnh không lây nhiễm. Ước tính 2016, Việt Nam có 548.800 ca tử vong, trong đó tử vong do bệnh không lây nhiễm chiếm 77%. 44% số tử vong do NCD là trước 70 tuổi.

Những chia sẻ tại hội thảo sẽ giúp cho Việt Nam tăng cường hiệu quả phòng chống bệnh không lây nhiễm quốc gia. Các thông điệp chính từ hội nghị khoa học sẽ được tăng cường truyền thông giáo dục sức khỏe trong cộng đồng trong thời gian tới bao gồm các khuyến nghị về lối sống và quản lý các bệnh không lây nhiễm ngay từ y tế cơ sở. Bên cạnh đó, việc cập nhật các phác đồ điều trị cũng được đưa ra trong hội nghị và sẽ tiếp tục được tập huấn và đào tạo cho hệ thống y tế bởi Bộ Y tế và Tổng hội Y học Việt Nam.