Hồi tháng 3, Claire Tripeny làm y tá chăm sóc hồi sức tích cực tại Bệnh viện St. Anthony ở Lakewood, Colorado. Cô yêu nghề, mặc dù lương không cao. Mức lương trung bình của các y tá Mỹ năm 2019 là 1.400 USD mỗi tuần, theo Cục Thống kê Lao động Mỹ. Khi Covid-19 bùng phát, thu nhập của y tá đã thay đổi.

Tripeny và đồng nghiệp đã rất cố gắng, mỗi người chăm sóc 6 bệnh nhân. Bộ đồ bảo hộ phải chắp vá cho đến khi hỏng nặng. Lúc này, mức lương 800 USD một tuần với Tripeny không còn xứng đáng.

Cô nói: "Tôi mất ngủ và lo lắng tột độ. Tôi nhen nhóm ý định chuyển đến cơ sở khác an toàn hơn".

Đến tháng 4, cô ký hợp đồng 2 tháng tại New Jersey, nơi đang là điểm nóng dịch Covid-19. Tripeny ví đây là "cuộc di cư hàng loạt" của các y tá khi rời bệnh viện ngoại ô Denver và trở thành nhân viên lưu động. Công việc có mức lương cao hơn, khoảng 5.200 USD một tuần với đồ bảo hộ đầy đủ.

Vài tháng sau đó, tiền lương của y tá lưu động, những người sẵn sàng di chuyển đến các vùng khác, đã tăng cao hơn. Ở Sioux Falls, South Dakota, y tá có thể kiếm hơn 6.200 USD một tuần. Theo tin tuyển dụng gần đây ở Fargo, North Dakota, mức lương y tá hơn 8.000 USD một tuần, một vài nơi lên đến 10.000 USD một tuần.

Đầu đại dịch, các bệnh viện cạnh tranh máy thở, xét nghiệm nCoV và đồ bảo hộ cá nhân. Giờ đây, khắp nước Mỹ, bệnh viện tranh giành tuyển dụng y tá. Số ca Covid-19 tăng đột biến khiến nhân lực chăm sóc thiếu thốn, các bệnh viện sẵn sàng trả mức lương cao nhằm chiêu mộ nhân viên để đáp ứng nhu cầu. Điều này dẫn đến nguy cơ dịch chuyển y tá đến các khu vực giàu hơn. Các bệnh viện công ở nông thôn và thành thị thiếu nhân sự khi đại dịch bùng phát rộng. Một số bệnh viện không có khả năng chăm sóc bệnh nhân nặng.

Angelina Salazar, Giám đốc điều hành của Western Healthcare Alliance, tập đoàn gồm 29 bệnh viện nhỏ ở vùng nông thôn Colorado và Utah, cho biết: "Đây là mối đe dọa lớn. Các bệnh viện vùng nông thôn không thể trả mức lương cao như vậy".

Các cơ sở y tế dựa vào y tá lưu động để lấp khoảng trống nhân sự và không cam kết dài hạn. Trong giai đoạn đầu đại dịch, bác sĩ và y tá di chuyển từ các khu vực không bị ảnh hưởng đến các điểm nóng như California, Washington và New York để hỗ trợ. Giờ đây, hầu hết các khu vực trên nước Mỹ gia tăng ca nhiễm, cuộc cạnh tranh y tá thời vụ ngày càng gay gắt hơn.

Julie Lonborg, người phát ngôn của Hiệp hội Bệnh viện Colorado, cho biết: "Nếu Colorado trở thành điểm nóng dịch, chúng tôi cũng sẽ sử dụng các nguồn lực thời vụ, gọi điện cho các bang xung quanh nhờ giúp đỡ. Lúc này dịch bùng phát toàn quốc, không chỉ là 1-2 khu vực như mùa xuân, các cơ sở y tế đổ xô tìm kiếm nguồn nhân viên".

Jordan Sorenson, Giám đốc Dự án của Hiệp hội Bệnh viện Utah, cho biết tất cả y tá của 4 hệ thống chăm sóc sức khỏe lớn của Utah đều rời đi và chuyển làm y tá thời vụ.

Adam Seth Litwin, Phó giáo sư về công nghiệp và quan hệ lao động tại Đại học Cornell, cho biết: "Ngay cả khi y tế có thêm giường bệnh, không thể dễ dàng có thêm y tá chăm sóc".

Một số bệnh viện đang tìm cách vượt qua thách thức nhân lực mà không cần nâng ngân sách, như thay đổi số lượng bệnh nhân của mỗi y tá phải chịu trách nhiệm, mặc dù việc này có thể ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc bệnh nhân. Tại Utah, Hiệp hội Bệnh viện đã trao đổi với Hội đồng Điều dưỡng của bang về việc cho phép các sinh viên điều dưỡng trong năm cuối được cấp chứng chỉ sớm.

Trong khi đó, hoạt động kinh doanh của các công ty về nhân lực sức khỏe đang bùng nổ, ví dụ như Wanderly và Krucial Staffing.

David Deane, Phó chủ tịch cấp cao của Wanderly, một trang web cho phép nhân lực ngành y tế so sánh các ưu đãi từ các đơn vị khác nhau, cho biết: "Khi dịch mới bắt đầu và New York trở thành điểm nóng, chúng tôi biết đây là thời cơ giúp các y tá tìm môi trường phù hợp nhanh nhất có thể, và giúp các nhà tuyển dụng tìm được nhân sự mong muốn".

Deane cho biết công ty đã tăng gấp đôi nhân viên kể từ khi đại dịch xảy ra. Tám tiểu bang miền Núi đăng tuyển dụng y tá gấp 20 lần so với tháng 1.

Năm 2018, theo số liệu từ một cuộc khảo sát quốc gia , khoảng 31.000 y tá lưu động làm việc trên toàn quốc. Giờ đây, Deane ước tính có ít nhất 50.000 nhân sự kiểu này.

Cạnh tranh các y tá, đặc biệt là những người có kinh nghiệm ở phòng cấp cứu hồi sức ICU rất gay gắt. Deane cho biết đã điều phối y tá tới Aruba, Bahamas và Curacao, giúp đối phó với dịch Covid-19. Các y tá được trả 5.000 USD một tuần kèm chi phí sinh hoạt.

Brian Cleary , Giám đốc Điều hành Krucial Staffing, một công ty dịch vụ chuyển nhân viên y tế đến các điểm xảy ra thảm họa, cho biết kể từ khi diễn ra dịch Covid-19, đơn vị đã tăng nhân viên hành chính từ 12 lên hơn 200 người.

Cleary tiết lộ, chỉ riêng tuần lễ Halloween có khoảng 1.000 y tá đã đặt trước dịch vụ của công ty. Ông cho biết thêm tiền lương y tá cơ bản là 95 USD một giờ, và một số người làm ngoài giờ sẽ kiếm được 10.000 USD một tuần. Công việc thời vụ cũng có những nhược điểm như không có bảo hiểm y tế, không ổn định, phụ thuộc nhu cầu bùng nổ và suy thoái.

Amber Hazard sống ở Texas, là một y tá ICU lưu động trước đại dịch, cho biết mức lương cao hấp dẫn thường đi kèm với một khoản phí ẩn đã được tính kỹ lưỡng. Cô nói rằng: "Không thể trả giá cho những tổn thương sâu bên trong tâm hồn".

Có lúc, Hazard đeo lại nhẫn cưới cho những bệnh nhân đã bình phục, tuy nhiên số người chết nhiều hơn.

Tripeny, một y tá lưu động đang chăm sóc các bệnh nhân phẫu thuật tim ở Kentucky. Trước đó, ở New Jersey, cô phải rút ống thở bệnh nhân qua đời. Tripeny chứng kiến những tổn thương mà virus gây ra khi cầm trên tay ống thở chứa đầy máu đen chảy ra từ phổi.

Tripeny đang điều trị tâm lý bằng tiền cá nhân, một chi phí cô không phải trả khi là nhân viên dài hạn. Cô biết hợp đồng sẽ kết thúc sau vài tuần nữa. Vào mỗi cuối tuần, cô tự động viên khi cầm tiền lương trên tay: "Sẽ ổn thôi, mình có thể làm được".

Nguyễn Ngọc (Theo NBC News)