Ngày 12/10, bác sĩ Nhà Trắng Sean Conley cho biết Tổng thống Trump đã âm tính nCoV nhiều ngày liền khi kiểm tra bằng bộ xét nghiệm nhanh Abbott BinaxNOW. Đây là kit thử dựa trên kháng nguyên.

Từ đầu đại dịch, chính quyền Trump chủ yếu sử dụng các bộ xét nghiệm nhanh do phòng thí nghiệm của Abbott sản xuất, để sàng lọc nhân viên. Một trong số đó là ID Now, được dùng tới cuối tháng 8 và đầu tháng 9. Đến nay, Nhà Trắng đã chuyển sang dùng BinaxNOW.

Bộ kit BinaxNOW được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép hồi tháng 8, để giảm bớt gánh nặng sàng lọc nCoV. Tương tự các kit phát hiện HIV và cúm, phương pháp mới xác định kháng nguyên của nCoV. Khác với những bộ thử thông thường, bộ xét nghiệm của Abbott không cần phòng thí nghiệm chuyên dụng. Mỗi kit thử có giá 5 USD, công ty dự kiến sản xuất khoảng 50 triệu bộ vào tháng 10.

BinaxNOW kích thước khá nhỏ, chỉ bằng một chiếc thẻ tín dụng. Kit hoạt động tương tự que thử thai, có thể xác định protein của virus từ mẫu bệnh phẩm. Công nghệ này được gọi là lateral flow, từng sử dụng để tạo ra các xét nghiệm Ebola, sốt xuất huyết, Zika và nhiều bệnh truyền nhiễm khác.

Sau khi lấy mẫu dịch mũi, các nhân viên y tế đưa tăm bông vào thiết bị phân tích và nhỏ vài giọt hoạt chất chuyên dụng. Dung dịch chảy qua dải dài chứa kháng thể liên kết với virus, khiến kit thử thay đổi màu sắc, báo hiệu sự hiện diện của các protein nCoV.

Kit của Abbott không phải là xét nghiệm kháng nguyên đầu tiên trên thị trường. Song, các loại kit khác yêu cầu hệ thống chuyên dụng để đọc kết quả và không thể sử dụng rộng rãi. Các chuyên gia y tế công cộng nhiều lần ủng hộ việc sử dụng xét nghiệm kháng nguyên đơn giản, giúp nâng cao hiệu quả sàng lọc tại trường học và nơi làm việc.

Mỹ tiến hành khoảng 700.000 xét nghiệm nCoV mỗi ngày. Gần như tất cả đều yêu cầu phòng thí nghiệm tập trung với các thiết bị chuyên dụng để phát hiện vật liệu di truyền của nCoV. Chi phí cho mỗi lần thử là khoảng 100 USD.

"Các xét nghiệm này có độ nhạy tuyệt vời, nhưng bạn sẽ phải đợi vài ngày hoặc lâu hơn mới có kết quả", Joseph Petrosino, chủ nhiệm khoa vi sinh, Đại học Y Baylor, nhận định.

Michael Mina, chuyên gia dịch tễ Trường Y tế Công cộng TH Chan, Đại học Harvard, chia sẻ: "Đây là tin tức tuyệt vời. Kit sẽ được phân phối trước tiên cho các bác sĩ như một thiết bị chẩn đoán, nhưng đây còn là bước tiến lớn đối với sự phát triển và phê duyệt của các xét nghiệm tương tự, cuối cùng có thể sử dụng đại trà mà không cần kê đơn. Tôi rất háo hức đối với cột mốc này".

So với xét nghiệm PCR, xét nghiệm kháng nguyên thường kém chính xác hơn. Giới chức liên bang gần đây đã mua BinaxNOW để phân phối đến hàng chục triệu người, từ thống đốc đến các cộng đồng dễ bị tổn thương trên khắp nước Mỹ, bao gồm cả những người không triệu chứng.

Tuy nhiên, theo thông tin ghi trên bao bì sản phẩm, bộ xét nghiệm của Abbott dành cho những người biểu hiện ở giai đoạn đầu mắc bệnh. Khi gửi đề nghị phê duyệt lên FDA, công ty cũng chỉ cung cấp dữ liệu từ người có triệu chứng. Theo đó, BinaxNOW có độ nhạy 97,1%, độ đặc hiệu 98,5%, tương đương các kit PCR. Darcy Ross, giám đốc cấp cao về truyền thông đối ngoại của Abbott, cho biết hướng dẫn đi kèm với bột thử cho phép bác sĩ sử dụng kit với cả bệnh nhân không triệu chứng.

Thục Linh (Theo Science, Abbott, NY Times)