Cây Mù u cao tới 20 – 25m, đường kính trung bình 30 – 35cm. Cành non nhẫn, tròn. Lá lớn, mọc đối, thon dài, mỏng ; gân phụ nhiều, nhỏ, song song và gần như thẳng góc với gân chính, nối rõ cả hai mặt; cuống lá dày và bẹt. Cụm hoa chùm ở nách lá hay ở ngọn cành gồm 5 - 16 hoa, thường là 9. Hoa màu trắng hay vàng cam, có 4 lá đài, 4 cánh hoa, nhiều nhị xếp thành 4 – 6 bó, bầu một lá noãn với một noãn đính gốc, 1 vòi nhụy. Quả hạch hình cầu hay hình trứng, khi chín màu vàng nhạt, chứa một hạt có vỏ dày và một lá mầm lớn dây dẫn. Cây ra hoa tháng 2 – 6, có quả tháng 10 – 12.

Bộ phận dùng: Hạt, dầu hạt, nhựa cây, rễ, lá.

Mù u mọc hoang ở nước ta, thường được trồng làm cây bóng mát. Thu hái quả tốt nhất vào lúc cây có 7 - 10 năm tuổi; quả chín rụng rồi khô vỏ sẽ cho nhiều dầu nhất. Nên thu từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau. Hạt dùng tươi hay ép lấy dầu. Nhựa thu quanh năm, phơi khô, tán bột. Rễ, lá thu hái quanh năm, phơi khô.

Tính vị, công dụng:

Nhựa Mù u có vị mặn, tính rất lạnh ; có công dụng gây nôn, giải các loại ngô độc, bụng trướng đầy. Dầu Mù u có tác dụng tiêu sưng, giảm đau, sát trùng, cầm máu. Vỏ se, làm săn da. Lá độc đối với cá.

Ứng dụng lâm sàng của vị thuốc Mù u

– Đau dạ dày: Bột vỏ Mù u 20g, bột Cam thảo nam 14g, bột Quế 1g, tá dược vừa đủ làm thành 100 viên, ngày uống 2 lần, mỗi lần 4 viên.

– Mụn nhọt, lở, ghẻ: Hạt Mù u giã nhỏ, thêm vôi, đun sôi để nguội làm thuốc bôi. Hoặc dầu Mù u trộn với vôi, chưng nóng lên để bôi.

– Răng chảy máu hay lợi răng tụt xuống, chân răng lộ ra: Rễ Mù u và rễ Câu kỷ ( Rau khởi ) liều lượng bằng nhau, sắc nước ngậm nhiều lần.

- Phong thấp đau xương, đau lưng hoặc bị thương đau nhức: Rễ Mù u 40g sắc uống.

- Dầu mù u thúc đẩy quá trình lành vết thương nên được dùng trong điều trị vết thương do bỏng nhẹ.

Nguồn: Tạp chí Thuốc và Sức khoẻ