Cây cải canh vừa là rau ăn vừa là “thuốc”

(1) “Giới thái” là lá và thân cây rau cải, tức phần vẫn dùng làm rau ăn. Giới thái có vị cay, tính ấm; đi vào các kinh phế, vị và thận. Có tác dụng tuyên phế khoát đàm (cải thiện hô hấp, trừ đờm), ôn trung lợi khí (ấm bụng, cải thiện tiêu hóa). Dùng chữa ho do nhiễm lạnh, ho nhiều đờm, ngực bụng đầy tức.

(2) “Giới tử” là hạt của quả đã thành thục. Có vị cay, tính nhiệt; Tác dụng tương tự như rau cải nhưng cường độ mạnh hơn.

Món ăn – Bài thuốc:

- Chữa cảm lạnh không ra mồ hôi:

Dùng hạt cải canh nghiền mịn, hòa với nước thành bột nhão, đắp lên rốn, dùng túi nước nóng hoặc túi sưởi chườm nóng, mồ hôi ra được là bệnh khỏi.

- Viêm phế quản mạn tính, ho, suyễn thở, đờm khò khè: Dùng hạt cải canh (sao) 3-6g, hạt củ cải (sao) 6-9g, vỏ quít 6g, cam thảo 6g, sắc nước uống.

- Viêm họng mạn tính, khản tiếng: Dùng dưa cải canh 20-30g, hãm nước sôi như hãm trà, lấy nước ngậm, cũng có thể uống.

- Bệnh lị: Dùng gốc cải canh, sao tồn tính, nghiền mịn, mỗi lần dùng 6g, hòa nước đường hoặc mật ong uống. Sao tồn tính là rang to lửa (hoặc đốt) cho đến khi mặt ngoài cháy đen như than, nhưng bên trong vẫn giữ nguyên màu thuốc.

- Viêm thận: Dùng rau cải canh tươi 150g (khô 50g), đổ ngập nước, đun sôi, giữ nhỏ lửa 25 phút, sau đó đập 1 qủa trứng gà vào, trộn đều, sau khi canh chín thêm chút muối. Mỗi ngày ăn một lần sau bữa cơm trưa, liên tục trong nhiều ngày. Hoặc có thể dùng cải canh khô sắc nước uống thay trà.

- Bí tiểu tiện: Dùng cải canh tươi, sắc nước uống thay trà .

- Viêm loét chân răng: Dùng thân cây rau cải canh thiêu tồn tính, nghiền thành bột mịn, ngày bôi vào chân răng 3-4 lần.

- Tràng nhạc: Dùng hoa cải canh, sao vàng, nghiền mịn, hòa với dầu vừng bôi vào chỗ bị bệnh; nếu hạch đã vỡ có thể bôi thuốc vào miệng vết thương; mỗi ngày bôi 1 lần, sau 20-30 ngày thì khỏi; (Tố thực phổ hòa trung thảo dược phương).

+ Chú ý khi sử dụng: Rau cải canh và hạt cải là loại rau ôn nhiệt. Do đó khi dùng cần chú ý một số kiêng kị: Người đang bị mụn nhọt lở ngứa, mắc bệnh ở mắt, trĩ lở loét, đại tiện ra máu, cũng như người cơ địa nhiệt thịnh, kiêng ăn rau cải. Người bị ho do phế hư (phế hư khái thấu) và cơ địa âm hư hỏa vượng kị dùng hạt cải.

Chuyên gia Đỗ Tất Hùng - Tạp chí Dược Mỹ phẩm