Thông tin lan truyền

Một tài khoản Facebook mới đây đã đăng tải thông tin có nội dung: “IVERMECTIN. Nếu bạn gọi loại thuốc đã đoạt giải Nobel 2015 nhờ tác dụng điều trị bệnh ở người là ‘thuốc tẩy giun cho ngựa’, tức là bạn cần phải nghỉ ngơi để lấy lại sự bình tĩnh của mình.”

Một bài đăng khác cũng trên mạng xã hội Facebook viết, Ivermectin đã được dùng 3,7 tỷ lần để trị bệnh cho con người trong suốt 30 năm qua. Nó hoàn toàn an toàn và được gọi là một loại “thần dược”. Tác giả bài đăng nói thêm rằng, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa nó vào danh sách các loại “thuốc phải có” đối với bất kỳ quốc gia nào.”

Kiểm chứng thông tin

Theo trang web của giải thưởng Nobel, một nửa giải Nobel Y sinh 2015 đã được trao cho 2 nhà khoa học William C. Campbell (Ireland) và Satoshi Omura (Nhật Bản) với những phát hiện liên quan đến một liệu pháp mới ngăn chặn bệnh nhiễm trùng do ký sinh trùng giun đũa gây ra.

Hai nhà khoa học này đã phát hiện ra loại thuốc mới Avermectin, về sau được biến đổi hóa học thành một hợp chất tốt hơn gọi là Ivermectin, góp phần giảm đáng kể các trường hợp mắc bệnh mù sông, bệnh giun chỉ bạch huyết và các bệnh ký sinh trùng khác ở người.

“Ivermectin sau đó được thử nghiệm trên người bị nhiễm ký sinh trùng và đã cho thấy hiệu quả trong việc tiêu diệt ấu trùng ký sinh trùng. Có thể nói, những đóng góp của Campbell và Omura đã khởi nguồn cho việc khám phá ra một loại thuốc mới với hiệu quả đặc biệt chống lại các bệnh do ký sinh trùng gây ra,” website giải Nobel cho hay.

* Trên website của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) có thông báo về việc cơ quan này đã nhận được báo cáo về những trường hợp bệnh nhân bị ốm sau khi tự điều trị bằng thuốc Ivermectin được chỉ định dùng cho vật nuôi.

Theo FDA, Ivermectin chỉ định cho động vật được kê đơn với liều lượng khác nhau để điều trị hoặc ngăn ngừa ký sinh trùng. Ở người, Ivermectin có thể ở dạng viên nén, và được phê duyệt với liều lượng cụ thể trong điều trị giun ký sinh hoặc ở dạng bôi ngoài da đối với các bệnh lý về da hay chấy rận.

Tuy nhiên, loại thuốc này vẫn chưa được cấp phép sử dụng ở người để ngăn ngừa hoặc điều trị Covid-19. Các dữ liệu cho đến nay không cho thấy hiệu quả chống virus SARS-CoV-2 của Ivermectin.

“Ngay cả liều lượng Ivermectin đã được phê duyệt dùng cho người cũng có thể tương tác với các loại thuốc khác, như là thuốc làm loãng máu. Thậm chí, việc dùng Ivermectin quá liều có thể gây buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, hạ huyết áp, dị ứng (ngứa và phát ban), chóng mặt, mất điều hòa (các vấn đề về thăng bằng), co giật, hôn mê và thậm chí tử vong,” FDA cho hay.

Khẳng định

Nhóm kiểm chứng thông tin của Reuters kết luận, những thông tin trong các bài đăng trên là thiếu bối cảnh. Hai nhà khoa học đúng là đã nhận giải Nobel cho phát hiện của họ về Ivermectin, nhưng loại thuốc này được chỉ định để điều trị bệnh nhiễm ký sinh trùng ở người, chứ không phải điều trị Covid-19.